Jake (34) en Karin (37) willen graag een baby. Op dit moment zitten ze in een fertiliteitstraject met European Sperm Bank. Hun reis om een kind te krijgen delen ze ook op Instagram. Jamie sprak beide vrouwen over de stappen die zij hebben gezet om tot dit besluit te komen, hun overwegingen en de vragen die zij van anderen krijgen.
Jullie zitten in een traject om een kind te krijgen met behulp van European Sperm Bank. Hoe is dat proces tot nu toe gelopen?
“Jake en ik zijn begonnen met praten met elkaar over wat onze wensen zijn. We willen beide graag kinderen. Jake heeft een kind, Brian, uit een eerdere relatie waar we samen al jaren voor zorgen. Ik kan geen kind krijgen om medische redenen. Daarom was communiceren voor ons het belangrijkste. We hebben gesproken met elkaar over wat we voor ons zien. Hoe zien we het gebeuren, en wat zijn onze obstakels? En we hebben veel onderzoek gedaan. Eerst spraken we over of we in het ziekenhuis of in een fertiliteitskliniek dit traject in wilden gaan. We hebben toen voor een fertiliteitskliniek gekozen, omdat het daar voor ons warmer en persoonlijker voelt. Daarna hebben we een spermabank gekozen. We wilden namelijk geen donor die we kenden. Na wat online research kwamen we bij European Sperm Bank terecht.”
Wat waren jullie overwegingen om voor een kliniekdonor (een donor via een spermabank) te kiezen en geen contactdonor (een donor die je kent)?
“Als je de donor kent, blijft deze altijd betrokken in het leven van het kind. Welke rol gaat deze persoon dan krijgen? Dat is een grote vraag waar je samen over moet nadenken. We hebben rondgekeken in onze inner circle, maar konden geen persoon vinden die we hierbij wilden betrekken. Bovendien wil Karin ook het volledige recht over het kind, als niet-biologische moeder. Door via een spermabank een donor te kiezen, wisten we zeker dat dit geen probleem zou worden.”
Kun je meer vertellen over het proces wat jullie tot nu toe hebben doorlopen?
“Als je contact opneemt met de kliniek is er een wachtlijst voor je eerste gesprek. Dit duurt vaak ongeveer een half jaar, wij hebben vier maanden moeten wachten. Ons eerste gesprek hadden we in oktober 2022. Daarna volgen medische onderzoeken: echo’s, een bloedtest en een foam echo van de eierstokken. We hebben ook een extra onderzoek moeten krijgen, omdat Jake een litteken heeft overgehouden aan haar eerste bevalling via een keizersnede. Wij hebben binnenkort de foam echo, dat is voor ons het laatste onderzoek voor het startgesprek.”
“Gelukkig is het litteken oké. Het geeft ons we een fijn gevoel dat eerst goed wordt onderzocht of het mogelijk is, voordat we starten met de inseminatie. Het maakt ons ook meer zelfverzekerd, omdat we weten dat het goed is als we groen licht hebben. Ook was het voor ons in het begin wel spannend. We wisten niet wat we konden verwachten. Dan helpt het wel dat het stap voor stap gaat. Hopelijk kunnen we in februari 2023 beginnen met de eerste inseminatie. We kunnen niet wachten, maar het is het wachten wel waard.”
Ik kan me voorstellen dat het niet een makkelijk besluit was om voor een kliniekdonor te kiezen..
“Voor ons was het eigenlijk makkelijker om een kliniekdonor te kiezen dan iemand die we kennen. Vooral omdat we dus zelf niet iemand in onze omgeving hadden waarmee we dit wilden aangaan. Maar ook kunnen we ons indenken dat het voor een contactdonor ook lastig is, omdat diegene dan het kind zou zien opgroeien, maar het niet helemaal zijn kind zou zijn.”
Interessant dat je dat zegt. Voor mij zou het namelijk wel een lastig besluit zijn. Hoe kijken jullie aan tegen ethische vraagstukken die je al dan niet kan plaatsen bij dit besluit, bijvoorbeeld dat het kind ooit zal willen weten wie diens ‘vader’ is?
“Allereerst spreken we niet over een ‘vader’, maar over een ‘donor’. We vinden dat de titel van ‘vader’ iets is dat je kan verdienen door voor een kind te zorgen en het op te voeden en betrokken te zijn in het leven van het kind. Daarom gebruiken we het woord ‘donor’, want dat is wat diegene is. Anderen zullen dit misschien anders zien.”
“Mensen vragen ons vaak wat we gaan vertellen aan het kind. We gaan er erg open over zijn vanaf begin af aan. We zetten veel op Instagram om ons proces te laten zien aan anderen, maar het is ook een soort dagboek voor het kind. Welke keuzes hebben we gemaakt? Waarom hebben we die gemaakt? Hoe hebben we de donor gekozen? We gaan er geen verrassing of geheim van maken. En we spreken nu al met veel familie en vrienden af dat zij ook zeggen dat het een donor is en niet de vader.”
“In Nederland is een donor altijd een ID release donor. Dat wil zeggen dat de donor niet anoniem is. Ook als het niet verplicht zou zijn, zouden we hiervoor kiezen. We vinden het belangrijk dat het geen geheim is voor ons kind hoe die verwekt is. Door een ID release donor te kiezen, geef je een toekomstig kind de opties om de identiteit van hun donor te achterhalen nadat ze 16 zijn geworden.”
En hoe zie je dat dan voor je, als jullie kind later meer wil weten over diens donor?
“We staan ervoor open dat ons kind op latere leeftijd uitzoekt aan wie die verbonden is via de donor. Het is geen geheim, we willen dat het kind ook alles kan weten en dus niet met vragen rond hoeft te lopen. Dat is wat fijn is aan de European Sperm Bank. Ze hebben een uitgebreid gesprek met alle donoren over wie zij zijn en wat hun verleden is. Ook medische trackrecords worden bijgehouden, ook van de ouders, grootouders en broers en zussen van de donor. En er komt bij de European Sperm Bank ook altijd een handgeschreven brief van de donor bij.”
Jullie zijn erg open op Instagram over jullie proces en ook in jullie dagelijks leven. Hoe reageren anderen op jullie keuze?
“Als we met mensen praten over ons traject, krijgen we vooral heel veel vragen, met name over hoe het gaat als je gebruik maakt van een donor. Veel mensen hebben hier toch een stereotype beeld van. En dat is niet hoe het is voor ons, dus we willen mensen graag informeren zodat ze weten hoe het ook kan. We hopen ook dat ze dan een wat positievere kijk erop krijgen. We denken dat we een mooi verhaal hebben om te delen met anderen en dat onze liefde prachtig is. En we laten graag zien hoe het in de realiteit voor ons is. Hoe meer je deelt, hoe meer je kan bijdragen aan die zichtbaarheid die soms wat achterwege blijft.”
“We vinden het ook heel fijn als mensen vragen stellen. Dit gaat vaak over hoe we het aanpakken of hoe zo’n traject als dat van ons werkt. Maar ook waar we het sperma vandaan halen en hoe je het gebruikt. Veel mensen denken dat het heel snel gaat, dat je naar een plek gaat en het binnen vijf minuten gepiept is. En ze denken ook dat het iets is wat je thuis doet, het insemineren, dat je niet naar een kliniek gaat. Het is interessant om te zien hoe weinig mensen er eigenlijk van weten.”
Wat je zegt, ik denk niet dat ik eerder zo’n traject heb gezien. Het enige dat ik me herinner is een verhaallijn in The L Word, waarbij Bette en Tina samen op zoek gaan naar een donor en thuis het sperma insemineren.
“Natuurlijk zijn er ook andere manieren dan die van ons. Wij kozen voor een pad dat voor ons veilig voelt en dat Karin ook rechten als ouder geeft. En dat is wat we beiden belangrijk vinden. Op deze wijze krijg je vanuit de kliniek papieren en bewijzen die je kan gebruiken om het kind te erkennen bij de gemeente. Er zijn meerdere manieren om een kind te verwekken via een spermadonor, maar met deze manier weet je zeker dat er een goede screening aan vooraf is gegaan en dat de donor geen rechten of verplichtingen heeft als biologische ouder van het kind.”
“Wij vinden het bijvoorbeeld super belangrijk om te weten wat de gezondheid is van de donor, ook mentaal. Bij de European Sperm Bank bieden ze ook een genetisch onderzoek aan. Dan wordt onderzocht of het DNA van de drager van het kind en het DNA van de donor een goede match zijn. Als je allebei een drager bent van een ziekte, betekent dat dat het kind die ziekte kan krijgen. Door de GeneXmatch kom je erachter of er een verhoogd risico is op erfelijke ziektes, voordat het kind verwekt is. Als je kiest voor een contactdonor dan is dat onderzoek naar genetische ziektes er mogelijk niet.”
Wat zou je willen meegeven aan andere queer personen die overwegen om op dezelfde wijze als jullie een kind te krijgen?
“Onderzoek is erg belangrijk, dus zorg ervoor dat je weet wat je doet voordat je begint. En zeker als je voor een contactdonor kiest, dat je op één lijn zit over wat de rol van de donor is in het leven van het kind en van de donor. Communicatie met elkaar, tussen partners, is ook super belangrijk. Het is belangrijk om te weten of je hetzelfde denkt over het opvoeden van een kind. Maar ook als één van de twee een probleem heeft met het krijgen van kinderen is het belangrijk dat je eerst zorgt voor je eigen mentale gezondheid.”
“Sommige mensen verschillen heel erg van elkaar in hoe ze een kind opvoeden en dat kan leiden tot een hoop ruzies. Wij hebben al wat ervaring met het opvoeden van een kind met Brian (kind van Jake uit een eerdere relatie, red.) en we hebben daar ook onze weg in moeten zoeken en nu gaat het goed. We zien er daarom ook erg naar uit om samen verder dit traject in te gaan, zwanger te worden en samen een kind op te voeden.”
Als je meer wil weten over het traject van Jake en Karin, volg ze dan op Instagram. Meer informatie over het spermadonorschap vind je op de website van European Sperm Bank. Lees ook het eerste artikel in deze reeks om meer te weten te komen over de verschillende opties die er zijn voor queer personen met een kinderwens.
Over de auteur(s)
