In mijn leven heb ik verschillende relaties gehad, zowel monogaam als niet monogaam. Ik kwam er steeds weer achter dat monogamie op den duur niet werkt voor mij en ben gaan uitzoeken wat wel werkt. Inmiddels voelt het hebben van meerdere geliefden bijna net zo gangbaar als het hebben van meerdere vrienden.
Ik ben uiteraard niet immuun voor jaloezie, maar over het algemeen voel ik steeds vaker blijdschap (compersie of jaliefgevoel) als ik partners of geliefden zie genieten van een crush of nieuwe liefde.
Als ik iets van polyamorie leer is het wel nadenken over wat ik voel, waar het vandaan komt en dat onder woorden brengen. Als er wat wringt en mijn onzekerheden opspelen, is dat vaak informatie waar ik wat mee kan. Dan kom ik daar vaak wel uit met de nodige zelfreflectie en communicatie met de personen in kwestie. Soms is het ook een signaal dat we andere behoeften hebben en dat het op dat moment helaas niet werkt.
Vraagtekens bij het hebben van een hoofdpartner
Sinds begin vorig jaar begon ik voor mezelf mijn vraagtekens te zetten bij het hebben van een hoofdpartner. Ik had de neiging om steeds één partner op een voetstuk te plaatsen en zocht veel bevestiging en zekerheid in die ene persoon. Dat is veel verantwoordelijkheid voor één persoon en bovendien gaf ik zo een deel van mijn eigen kracht en verantwoordelijkheid op.
Na een hevige breakup koos ik er bewust voor om aan de relatie met mezelf te gaan werken en letterlijk mezelf te daten.
Maar was ik dan liever single? Of waren er nog andere opties? Bij mij viel het kwartje toen ik het boek Polysecure: Attachment, Trauma and Consensual Nonmonogamy van Jessica Fern las en ik de termen ‘solo polyamorie’ en ‘relatie anarchie’ voorbij zag komen. Bij solo polyamorie ben je zelf je eigen hoofdpartner. Relatie anarchisten labelen relaties liever helemaal niet, zodat ook hiërarchieën tussen lovers en vrienden wegvallen. Ik herken mezelf in solo polyamorie en voor een deel ook in relatie anarchie. De termen helpen me om uit te leggen aan anderen wat ik zoek.
Onafhankelijke levensstijl
Solo polyamoristen staan open voor meerdere liefdesrelaties maar verkiezen een onafhankelijke levensstijl boven deel uitmaken van een koppel. Veel solo polyamoristen kiezen er bijvoorbeeld voor om niet samen te wonen met een partner, geen gedeelde bankrekening te hebben en niet te trouwen. De aandacht ligt meer op een band opbouwen met individuen op een manier die bij de dynamiek en behoeftes van die relatie past. De ene connectie is daarbij niet per se belangrijker dan de andere.
Er is geen sprake zoals bij sommige non-monogame relatievormen van een primaire partner en secundaire partners. Solo polyamoristen zetten niet één partner centraal, maar zien zichzelf eerder als primaire partner. Dit lijkt in eerste instantie op single zijn, toch is het niet hetzelfde.
Verwachtingspatronen loslaten
Het kan lijken alsof solo polyamoristen zich niet binden en alleen casual daten. Wel de lusten, niet de lasten. Dit kan, maar dat hoeft natuurlijk niet. Je kunt als solo polyamorist wel degelijk toegewijde en langdurige relaties opbouwen. Daarbij kun je het maatschappelijke verwachtingspatroon van relaties lekker helemaal loslaten.
De Polyam Podcast heeft een uitzending gewijd aan het onderwerp. Ze praten in deze aflevering over compersie (de blijdschap voor andermans blijdschap), jaloezie, de kijk van de gasten op solo polyamorie en hiërarchieën.
De relatieroltrap
Vaak wordt er van de buitenwereld verwacht dat liefdesrelaties volgens een bepaald patroon verlopen. “Ben je al toe aan de volgende stap?”, is een veelgehoorde vraag. Het gaat hierbij om de bekende mijlpalen: samenwonen, trouwen, een gezin stichten. Het ‘huisje boompje beestje’-idee.
Je staat hierbij als het ware samen op een roltrap en komt steeds weer een stap verder. Hieraan kan je omgeving meestal zien hoe ‘serieus’ je relatie is. Dit komt van de Engelse term relationship escalator, voor het eerst genoemd door journalist Amy Gahran op haar blog solo poly. Ze schreef ook een boek over het fenomeen.
Als deze mijlpalen niet bij je passen, kun je ervoor kiezen van de relatieroltrap af te stappen. Dit geldt niet alleen voor non-monogamisten. Ook monogame relaties hoeven natuurlijk niet aan deze verwachtingen te voldoen. Het loslaten van de relationship escalator en verwachtingen schept veel mogelijkheden om relaties en vriendschappen anders vorm te geven, niet alleen voor (solo)-polyamoristen.
Of je nu monogaam, non-monogaam, polyamoreus en/of single bent. Alle opties zijn valide. Het ligt er maar net aan wat het beste bij jou past en bij de mensen waarmee je samen bent.
Het mooie is dat we het allemaal zelf kunnen invullen en ontdekken.
Mio Vink (hen/hun) werkt als freelance journalist en schrijft het liefst over LGBTQIA+ onderwerpen en psychologie. Hen is bezig met het afronden van een bachelor Journalistiek en onlangs gestart met Psychologie aan de Open Universiteit. In hun vrije tijd leest Mio graag queer (jeugd)boeken, kijkt tekenfilms en begeeft zich in het Berlijnse queer uitgaansleven.
Over de auteur(s)
