Blij verrast las ik op 1 december 2020 de mooie coming-out brief van acteur en activist Elliot Page op Instagram. Page laat daarin weten trans te zijn, dat diens persoonlijk voornaamwoorden hij/hen zijn en dat hun naam Elliot is. Al jaren gebruikt Elliot hun platform om aandacht te vragen voor zaken die hen belangrijk vindt. Zo regisseerde Elliot de documentaire ‘THERE’S SOMETHING IN THE WATER’. Een documentaire over milieu-racisme in Canada en de vrouwen die het verzet daartegen leiden. Het verbaasde mij dan ook niet dat Elliot in hun brief ook aandacht besteedt aan de discriminatie van transgender personen.
Mijn blijdschap is echt, maar het is ook kwetsbaar
In de brief schrijft Elliot dat “de statistieken schokkend zijn” als het gaat om discriminatie van trans personen. Eerder dit jaar publiceerde Human Rights Campaign hier een artikel over, waarin minstens 40 slachtoffers vermeld zijn. In november liet de organisatie Trans Respect Versus Transphobia Worldwide weten dat er wereldwijd 350 moorden op trans en gender-diverse mensen zijn gerapporteerd. De meeste slachtoffers zijn trans vrouw, trans vrouwelijk en vaak ook personen van kleur. Het werkelijke slachtoffer aantal ligt waarschijnlijk nog hoger. Politie en nabestaanden melden namelijk niet altijd dat het om een trans persoon gaat of maken helemaal geen melding. De bekende en onbekende slachtoffers van geweld tegen de trans gemeenschap staan jaarlijks centraal op Transgender Gedenkdag (20 november).
Ook in Nederland gaat de dag niet onopgemerkt voorbij. Zo heeft Transgender Netwerk Nederland dit jaar voor Transgender Gedenkdag een poster verspreid. De poster vraagt aandacht voor de veiligheid van trans en gender-diverse personen in Nederland. Op de poster staat met grote letters: ‘Transgender personen in Nederland worden 7 keer zo vaak mishandeld of daarmee bedreigd.’ Waarschijnlijk ligt ook dit getal hoger. LHBTI+’ers doen vaak geen aangifte en worden vaak niet serieus genomen door de politie. Uit eerder onderzoek bleek dat 60% van de trans personen in Nederland zich wel eens onveilig voelt.
Elliot schrijft in de brief naast blijdschap en privilege, angst te voelen. Angst voor invasiviteit, de haat, de “grappen” en het geweld. Een angst die een groot deel van de trans gemeenschap herkent. Daarom is het heel waardevol dat iemand met een groot platform zich hierover uitspreekt. Ik volg Elliot al jaren en zie hen als een talentvol, moedig en mooi mens. Dat hen openlijk over hun angsten spreekt, die ik als trans non-binair persoon ook heb, biedt troost. Ik ben niet de enige met deze angsten en deze angsten mogen uitgesproken worden. Het creëert hopelijk ook meer bewustzijn bij mensen buiten de trans gemeenschap.
Genoeg is genoeg
Elliot heeft duidelijke woorden voor de mensen die de trans gemeenschap geweld aan doen.
“Tegen de politici die transgenderzorg criminaliseren en die ons bestaansrecht ontkennen, en tegen iedereen met een groot platform die maar vijandigheden naar de trans gemeenschap blijft spugen: jullie hebben bloed aan jullie handen. Jullie ontketenen een golf van woede die op de schouders van de trans gemeenschap landt, een gemeenschap waarvan veertig procent van de volwassenen meldt een zelfmoordpoging te hebben gedaan. Genoeg is genoeg! Jullie worden niet ‘gecanceld’, maar jullie kwetsen mensen. Ik ben een van die mensen en we zullen niet berusten in al die aanvallen.”
Het lezen van de nieuwsberichten over de brief van Page en de reacties die erop volgden, deden me denken aan deze uitspraak. Veel journalisten worstelde met het juist aanspreken van de acteur en deden, vaak waarschijnlijk onbewust, respectloze uitspraken. Onbewust of niet, respectloos taalgebruik omtrent de trans gemeenschap is pijnlijk om te lezen. Een voorbeeld daarvan is dat veel Nederlandse media Elliot’s ‘dodenaam’ gebruikten. Maar wat mij vooral opvalt, is dat in de Nederlandstalige berichtgeving alleen de persoonlijk voornaamwoorden hij/hem gebruikt werden.
Het is fijn om te lezen dat Elliot op juiste manier wordt aangesproken. Echter, het vermijden van hen/hun of die/diens voelt als de ontkenning van een deel van de trans gemeenschap. Sommige trans personen hebben geen behoefte aan een specifieker label. Anderen gebruiken brede termen als trans mannelijk, trans vrouwelijk, non-binair of gender fluid. Ook kan iemand meerdere persoonlijk voornaamwoorden hebben. Deze gebruik je dan afwisselend, soms zelfs binnen een zin! Bijvoorbeeld: hij heeft hun jas en haar schoenen al aan. Mensen met gender-vrije persoonlijk voornaamwoorden bestaan, ook in Nederland, en zijn het waard om juist aangesproken te worden.
Ik zie jou, ik hou van jou
De brief eindigt met een mooi statement en een liefdevolle boodschap:
“Ik hou ervan dat ik trans ben. En ik hou ervan dat ik queer ben. Hoe meer ik accepteer en omarm wie ik ben, hoe meer ik droom, hoe meer mijn hart groeit en hoe meer ik bloei.”
Trans zijn wordt vaak afgebeeld als eenzaam en gevaarlijk, maar het is ook mooi en sterk. Trans zijn komt voor veel mensen met uitdagingen door hun omgeving of van binnenuit. Je krijgt te maken met twijfel en angst. Maar ook met een zoektocht naar jezelf en de juiste woorden. Je probeert jezelf te accepteren terwijl je overwegend negatieve associaties meekrijgt. Zelfliefde gaat nog een stap verder. “Ik hou ervan dat ik trans ben.” De kracht van deze uitspraak is voor mij heel inspirerend en ik hoop voor vele anderen ook. Trans zijn is iets waar je trots op mag zijn! Ik ben trots dat mooie mensen zoals Elliot zichtbaarheid geven aan onze gemeenschap en zich uitspreken over de rechten van diegenen die het meest kwetsbaar zijn. Het is belangrijk om op te komen voor de veiligheid van trans mensen. Ik sluit me aan bij deze mooie woorden van Elliot;
“Aan alle trans mensen die elke dag te maken hebben met intimidatie, zelfhaat, misbruik en de dreiging van geweld: ik zie jou, ik hou van jou en ik zal er alles doen wat ik kan om deze wereld een beter te maken.”
Bedankt
Op 20 december 2020 plaatst Elliot deze foto van zichzelf op Instagram.
In de onderstaande tekst bedankt Elliot voor de steun die hen na hun coming-out heeft gehad.
Uit het diepste van mijn hart, dank jullie wel. Jullie liefde en steun zijn het mooiste cadeau. Doe voorzichtig. Steun elkaar. Als je kan, steun @transanta en @translifeline Zie jullie in 2021 Xoxo Elliot
Over de auteur(s)
