In 2015 had niemand kunnen vermoeden dat een idee voor een Nederlandse queer webserie zou leiden tot het fenomeen ANNE+. Wat begon als webserie op YouTube, leidde tot tv-serie op de publieke omroep en krijgt nu een vervolg als bioscoopfilm, die volgend jaar ook wereldwijd op Netflix te zien is. Niet alleen veroverden Anne en haar vrienden onze Nederlandse harten, inmiddels gaat ANNE+ de hele wereld over. Wie deze queer wereld hebben bedacht? Scenarist Maud Wiemeijer, regisseur Valerie Bisscheroux en acteur Hanna van Vliet (die we in een later interview met Thorn de Vries spraken).
Hoe ontstond het idee om een film te maken in plaats van een derde seizoen?
Maud: We hadden twee opties doorgenomen: nog een seizoen of een speelfilm. Uiteindelijk ontstond de situatie dat het een film werd en daar waren we heel blij mee. Het gaf ons wat meer overzicht en meer focus op Anne.
Valerie: En het was ook een mooie kans om nieuwe dingen te ontdekken en te experimenteren met de vorm en stijl die we wilden neerzetten op film.
M: ANNE+ bestaat ook gewoon uit eerste keren. Het was onze eerste webserie, onze eerste tv-serie en onze eerste speelfilm, dus het paste in het patroon.
Hoe verschilt het maakproces van een webserie, tv-serie en film?
V: Het verschilt niet heel veel qua proces, maar ik denk wel dat de inhoudelijke invulling heel anders is. In een film maak je een grote boog, terwijl je dat in een serie juist per aflevering doet. In een serie heb je veel meer tijd voor een grapje hier en een grapje daar, maar een film moet wel een achtbaanrit worden.
M: Voor ons was het daarom een leuke zoektocht. Seizoen twee ging heel erg over Anne en haar vrienden. Omdat we al die vrienden zo belangrijk hadden gemaakt, wilden we iedereen de tijd geven in de film. Maar dat kan natuurlijk niet in een film, omdat je minder tijd hebt. Daardoor moesten we weer terug naar de basis: Anne. Zij moet het verhaal vertellen.
Toen jullie de serie maakten, waren jullie nog redelijk onbekend. Inmiddels wordt ANNE+ wereldwijd gevolgd. Hoe was het om deze film te maken wetende dat zoveel mensen ernaar uitkijken?
M: Het is vanaf het begin ons doel geweest om de wereld over te gaan met ANNE+, zodat zoveel mogelijk mensen leuke, positieve verhalen over queer zijn kunnen zien. Het feit dat dat nu kan doordat de film op Netflix komt, vinden we heel speciaal.
V: Het is ontzettend bijzonder dat je uit allerlei hoeken hoort dat mensen ernaar uitkijken. Ik denk dat die druk heel spannend kan zijn, maar eigenlijk geeft het enthousiasme dat mensen voelen voor ANNE+ juist heel veel rust. Doordat ons project door zoveel mensen omarmd wordt, voelen we de ruimte en veiligheid om nieuwe dingen te proberen. We hebben seizoen een en twee op eigen intuïtie gemaakt. Aangezien dat zo goed ontvangen werd, wisten en weten we dat onze intuïtie klopt en dat we daarnaar moeten blijven luisteren. Dat is dan misschien wel onze kracht.
M: Tegelijkertijd blijven we luisteren naar de community en de kijkers, en waar zij behoefte aan hebben. Dat proberen we mee te nemen in de verhalen die we vertellen. Vaak komen die behoeftes overeen met wat wij willen, dus dat is fijn. Bovendien vinden we het heel leuk om met de community in contact te staan. Zij zijn grotendeels de reden dat ANNE+ er (nog) is; ze zijn zó trouw. Dat vinden we heel leuk en daar zijn we dankbaar voor.
Wat jullie serie ook zo bijzonder maakt is dat jullie cast en crew grotendeels queer is, toch?
V: Klopt, maar in de loop der jaren zijn er ook veel allies bijgekomen, dus het is veel queers en veel lieve allies.
Wat voor invloed heeft jullie eigen queerness en die van collega’s op het maakproces, de set en wat we uiteindelijk op het witte doek zien?
M: Alle invloed denk ik. Dat is de reden dat ANNE+ is wat het is. Het wordt door queer mensen gemaakt, die weten wat queer zijn betekent, in welke vorm dat dan ook is. Ik denk dat het in alle delen van het proces helpt als je je omringt met mensen bij wie je je veilig en goed voelt.
V: Precies. En je voelt het vuur om het te maken, omdat je weet dat er veel mensen zijn die dit soort verhalen herkennen en nodig hebben. Daarnaast zit het hem in de details. Je bent als queer persoon met een ander perspectief naar het leven aan het kijken. Daardoor vang je bepaalde nuances op, wat iemand zonder queer perspectief niet zomaar zou kunnen, denk ik.
Heb je daar misschien een voorbeeld van, van zo’n nuance?
V: Een goed voorbeeld uit de film is dat Hanna, die Anne speelt, een specifieke keuze maakte qua lichaamstaal. Bij het personage Lou gedraagt ze zich expres iets feminiener en bij Sara iets maculiener, omdat Anne aan het zoeken is naar wie ze is in haar beweging. Dit heb ik niet met Hanna van tevoren overlegd. Daar kwam zij helemaal zelf mee en dát is de reden waarom Anne zo geweldig genuanceerd is. Je ziet dat Hanna snapt wat queer zijn is. Zij snapt wat dat in je lijf is, wat dat fysiek is, zonder dat het gemaakt lijkt. En dit geldt ook voor andere castleden natuurlijk. Het zijn die kleine details die het werkelijk en realistisch maken.
Wat maakt ANNE+ anders dan de series en films over queer mensen die al bestaan?
M: In Nederland is er niet zoveel wat op ANNE+ lijkt, maar internationaal natuurlijk wel. Ik denk dat het feit dat ons team grotendeels queer is bijzonder is. Dat heb je echt niet bij alle series of films die gemaakt worden. Bovendien heeft ANNE+ het soort Hollandse nuchtere en realistische van een documentaire. Het is niet zo gelikt als Sex Education bijvoorbeeld, maar echt wat rauwer…
V: … en heel eerlijk. En ook kwetsbaar. Niet dat andere projecten dat niet hebben, maar ik denk wel dat we zoeken naar een soort puurste vorm van eerlijkheid. Daar blijven we naar graven tot we die tevoorschijn kunnen halen. Dat is wel iets waar we ons mee willen onderscheiden.
Wat staat Anne te wachten tijdens de film?
M: Wat Anne te wachten staat? Zichzelf.
Beiden lachen.
V: Haar eigen spiegelbeeld.
M: We willen niet te veel spoilers geven, maar Anne moet wat zelfonderzoek doen en af en toe op haar plek gezet worden.
V: Ik denk dat ze er een beetje achter komt dat ze niet de controle behoudt over haar eigen leven met de manier waarop ze dingen aanpakt. Dat ze eigenlijk over haar eigen grenzen heen gaat. Dat ze zich meer met zichzelf bezig moet houden, maar niet het contact moet verliezen met de wereld om haar heen. Ze moet leren waar ze zelf in de wereld staat en hoe zij ten opzichte van anderen staat.
M: Dus er staat een heleboel te wachten.
Moet je de serie hebben gezien om de film te kunnen kijken?
M: Nee, maar ik denk wel dat het zeker een bijdrage is als je de serie hebt gezien, omdat je dan echt alles begrijpt en nog meer meegaat met de personages en die vriendengroep. Ik zou het daarom zeker aanraden, maar je kan hem ook kijken zonder.
Betekent deze film het einde van ANNE+?
M: Ja, dat wil iedereen natuurlijk weten! We weten het eerlijk gezegd niet.
V: Het voelt wel alsof de film een heel nieuw hoofdstuk is en als een mooi punt waar we nu zijn uitgekomen. Ik denk niet dat we uitverteld zijn met ANNE+, maar we staan ook wel te trappelen om nieuwe verhalen en andere verhalen te vertellen die hier ook heel erg mee te maken hebben. Maar of dat nou in de wereld van ANNE+ gaat zijn of in een ander parallel universum, dat weten we nog niet. Dat ligt er ook heel erg aan hoe de film ontvangen gaat worden en waar we zelf staan.
Met wie zou je nog graag een serie of film willen maken?
V: Elliot Page en Brigette Lundy-Paine. Dat zou ik wel een mooie carrièrestap vinden.
M: Ik ook. Of Abbi Jacobson die Broad City heeft gemaakt met Ilana Glazer. Zij zijn een grote inspiratie geweest voor ANNE+, want die zijn ook begonnen als webserie, kregen toen een tv-serie, zijn heel politiek betrokken, ook queer en zij heeft ook een boek geschreven dat in onze film voorkomt. Abbi heeft ook een mooie manier van dingen benaderen. Zij is er tijdens Broad City achter gekomen dat ze queer is en heeft daar een verhaallijn van gemaakt. Ze kan op hele persoonlijke manier dingen vertellen, dus met haar werken zou ik heel vet vinden. En ze is heel grappig. Goeie humor is fijn.
Benieuwd naar de film? Je kan ANNE+ in de bioscoop bekijken!
Over de auteur(s)
