De verdrietige waarheid over de Harry Potter-serie

Het is geen geheim dat er veel ophef is ontstaan door de uitspraken van J.K. Rowling. Toch is het voor veel mensen niet duidelijk wat er nu problematisch is aan J.K. Rowling, en daardoor indirect ook aan de Harry Potter-serie. Hoe ga je om met een auteur die vormend was voor miljoenen mensen, maar nu heel problematische dingen zegt?

Persoonlijk ben ik een grote fan van de Harry Potter-serie, wat dit een moeilijk artikel maakt om te schrijven. Toch is het belangrijk dat we gezamenlijk inzien dat J.K. Rowling haar macht misbruikt voor de onderdrukking van gemarginaliseerde groepen. Dit stopt niet bij haar als persoon, maar dringt ook door tot de geliefde Harry Potter-serie. Sommige mensen beweren dat je een auteur los moet zien van zijn, haar of hun werk, wanneer de auteur problematische karaktertrekken vertoont. Dit concept wordt ‘Dood van de auteur’ genoemd. Het toepassen van dit concept is in het geval van J.K. Rowling wellicht niet genoeg. 

Uitspraken

Wat heeft J.K. Rowling precies gezegd? Deze vraag opent een beerput. Voor het gemak heb ik de haar meest problematische uitspraken verzameld. Ik zal laten zien welk effect haar boodschap heeft op de maatschappij. 

Deze collectie geeft weer hoe J.K. Rowling beweert dat trans zijn het concept van sekse onderuit haalt. Dit zou schadelijk zijn voor vrouwen en lesbiennes, volgens Rowling. Het hele concept van trans zijn is dat iemands gender niet overeenkomt met de biologische sekse. Het is niet schadelijk voor welke sekse dan ook. Dit soort misinformatie daarentegen is schadelijk voor trans personen, want deze wordt verspreid over 14,3 miljoen volgers. Onder deze volgers promoot J.K. Rowling dat trans vrouwen een bedreiging zijn voor biologische vrouwen. Dat is gevaarlijk. Ook is de opmerking dat Rowlings leven “gevormd wordt door het zijn van een vrouw” kwetsend voor trans vrouwen. Worden hun levens immers niet ook gevormd door het zijn van een vrouw, tot op het punt waarop zij er psychologisch veel problemen van ervaren?

Rowling heeft zich niet alleen op Twitter problematische uitspraken gedaan. In haar boek Short Stories From Hogwarts of Heroism, Hardship, and Dangerous Hobbies gaat ze dieper in op het leven van Remus Lupin. Remus is een weerwolf die op jonge leeftijd is gebeten door Fenrir Greyback. Deze tovenaar en weerwolf heeft in de serie een voorkeur voor het bijten van kinderen. Hierdoor legt Rowling een link met pedofilie. 

Rowling deed in haar boek de uitspraak dat het zijn van een weerwolf een metafoor is voor hiv en aids. Dit is, vanwege de kinderen die haar personage Greyback aanvalt, een problematische uitspraak omdat dit de ziekte aids koppelt aan pedofilie. Homoseksuele mannen zijn namelijk sneller hiv-positief, omdat het virus sneller overdraagbaar is via anale seks. Ook zorgt discriminatie van homoseksuele mannen ervoor dat ze zich minder snel laten testen en daardoor langer met het virus rondlopen.

Bovendien werd namelijk lang gedacht dat homoseksualiteit en pedofilie aan elkaar gelinkt zijn. Rowling heeft hieraan bijgedragen door het gedrag van Greyback te koppelen aan een besmettelijke ziekte, en dus te impliceren dat pedofiel gedrag gelinkt is aan een ziekte zoals aids, en dus aan homoseksualiteit.

Dood van de auteur: waarom het misschien niet genoeg is om J.K. te cancellen

Sommige mensen kunnen J. K. Rowling makkelijk scheiden van haar werk. Een auteur is niet zijn, haar of hun werk, en het werk is niet de auteur. Toch zijn er, begrijpelijk, veel mensen die het moeilijk vinden om te zien waar ze staan tegenover de serie, nu de auteur uitspraken doet die heel problematisch zijn. 

Op het eerste gezicht slaat het als grote fan misschien nergens op om Harry Potter te boycotten vanwege een stel tweets van een doorgedraaide auteur. Mijn standpunt is dan ook dat dit gebruik bij veel andere auteurs niet nodig zou zijn. J. K. Rowling is echter een uitzondering. Ze is verweven met de Harry Potter-serie, terwijl de meeste auteurs meer afstand hebben tussen henzelf en hun werk.  De Harry Potter-serie heeft haar uit de armoede gehaald, en kom vandaag de dag nog steeds terug op bepaalde dingen die ze geschreven heeft. Hierdoor blijft Harry Potter erg relevant bij haar als persoon. Bovendien dringen haar problematische opvattingen, zoals aangetoond met het voorbeeld van weerwolven, door tot in haar werk. 

In het geval van Rowling loop je het risico dat je indirect het signaal geeft dat je haar opvattingen ook goedkeurt. Je steunt ondanks jouw eigen opvattingen alsnog de macht en invloed die zij heeft, door haar werk te consumeren. Dit omdat haar macht en invloed die zij gebruikt om transfobische opmerkingen te maken regelrecht afkomstig is van haar werk, waar ze naderhand steeds vaker problematische informatie aan toevoegt.

En nu? 

Betekent dit dat je automatisch transfoob bent wanneer je van Harry Potter houdt? Natuurlijk niet! Het is heel begrijpelijk om deze serie niet los te kunnen laten wanneer je ermee opgegroeid bent en het een grote rol heeft gespeeld in de vormende jaren van jouw leven. Toch moet je je realiseren dat J.K. Rowling deze schadelijke opvattingen deelt met 14 miljoen mensen. Ze draagt bij aan de haat en het geweld dat trans personen ervaren. 

Er is dus eigenlijk een emotioneel en academisch dilemma. Vanuit een academisch standpunt is het genoeg om het werk van de persoon te scheiden. De verdrietige waarheid is echter dat, wanneer je echt begaan bent met de trans gemeenschap, het antwoord misschien toch ligt bij het stoppen met het steunen van haar werk. Zo geef je haar uitspraken minder macht en invloed, en laat je aan de trans gemeenschap zien solidair met ze te zijn. 

Het is natuurlijk wel zo dat J.K. Rowling ook goede dingen heeft gedaan, zoals bijvoorbeeld het doneren aan goede doelen. Ze verloor haar status als billionair omdat zij 160 miljoen dollar doneerde aan verscheidene liefdadigheids instanties. Ze is geen door en door slecht mens. Dit in combinatie met mijn liefde voor de Harry Potter-serie maakt het voor mij persoonlijk moeilijk om een einde te maken aan mijn liefde voor de serie. Ik ben er tenslotte mee opgegroeid, en heb er veel goede dingen van geleerd. Toch heb ik door Rowlings uitspraken de problematische aspecten van de serie (zoals met mijn voorbeeld met weerwolven) ingezien.

Over de auteur(s)

Foto van Feline

Feline

Feline (22) is bezig met haar master Book and Digital Media studies in Leiden. Ondertussen hoereert ze vrolijk door tussen onderwerpen om over te schrijven. Ondanks haar passie voor humanities heeft ze ook een obsessie voor astrologie en tarotkaarten. (Ze is natuurlijk een leeuw).

Schrijf mee

Wil jij helpen met het creëren van leuke content voor en door LHBT+? Bekijk hieronder onze vacatures.

Inclusief maar niet toegankelijk

Voor hoe inclusief de queer community is en zich ook uit naar de buitenwereld, is niet iedereen welkom. De meeste offline en online plekken voor

Coming-out: na 10 jaar reflecteren

Ook 10 jaar na zijn coming-out laat deze Dylan nog inzien op welke manieren hij verschilt van zijn omgeving en hoe hij dit kan overbruggen.

Column

De toekomst van Expreszo

Expreszo heeft een nieuwe hoofdredacteur: Rocher Koendjbiharie. In dit artikel deelt hij zijn visie en waar hij aan wil bouwen binnen Expreszo.

Lees verder »