Op 14 maart publiceerde het prestigieuze wetenschappelijke journal ‘Cell’ een artikel over de inclusiviteit van trans mensen in de wetenschap. Een belangrijk artikel omdat wetenschap vaak misbruikt wordt om lhbtiq+ mensen te discrimineren. Zo zijn er bijvoorbeeld academici in Engeland die hun titel als professor gebruiken om vanuit negatief standpunt over transgender zaken te spreken, terwijl dit helemaal niet hun vakgebied is. Ook zijn in het verleden slechte wetenschappelijke artikelen gepubliceerd over trans zijn die, ondanks dat ze inmiddels ontkracht zijn, nog vaak geciteerd worden. Heel belangrijk dus om de wetenschap veiliger en inclusiever te maken voor trans mensen. Ik ging erover in gesprek met een van de 24 trans (en ouders van trans) wetenschappers, Dori Grijseels (die/hen, hij/hem).
Over Dori
Dori is een postdoctorale onderzoeker in neurowetenschappen aan het Max Planck Instituut voor Neurowetenschappen (Max-Planck-Institut für Hirnforschung) in Frankfurt. Dori wist al vrij snel dat hij de neurowetenschappen in wilde, maar wist door zijn brede interesse niet in welk onderwerp die zich precies wilde verdiepen. Tijdens zijn bachelor studeerde die biologie en kunstmatige intelligentie en deed daarna een master cognitieve wetenschappen. Voor zijn doctoraat heeft hij in Engeland gewerkt en later deed Dori in de Verenigde Staten onderzoek. Afgelopen november is die in het lab bij het Max Planck Instituut terechtgekomen en dat bevalt hen erg goed.
Via via raakte Dori betrokken bij het in Cell gepubliceerde artikel. “Isabel Goldman is de editor van deze editie, zij had samen met een aantal andere auteurs het idee voor dit artikel. Er zijn niet zo veel openlijk transgender wetenschappers dus veel van ons kennen elkaar persoonlijk of online. Op die manier ben ik ook betrokken geraakt. Ik kende een van de co-auteurs omdat ik me in Engeland inzette voor lhbtiq+ inclusie bij wetenschappelijke activiteiten en organisaties.” Dori plaatst een belangrijke kanttekening bij hoe de groep auteurs is samengekomen. “Omdat onze auteursgroep elkaar al via via kende, is het uiteindelijk niet zo divers als we zouden hebben gewild. Een probleem dat we zeker in toekomstige projecten moeten aankaarten.”
Anti-trans is anti-wetenschap
Op het moment zien we een toename in anti-trans haat en wetgeving, niet alleen in de Verenigde Staten en Engeland, maar ook in Nederland. Dori geeft aan dat dit ook effect heeft op transgender wetenschappers. Zo is het bijvoorbeeld niet mogelijk om naar bepaalde landen te reizen voor veldwerk of conferenties. Daarnaast hebben veel transgender wetenschappers moeite met toegang tot gezondheidszorg en ervaren zij vaak discriminatie in universiteiten. Wel worden wetenschappers eerder in het debat over transgender rechten gehoord, helaas ook wetenschappers met anti-trans gedachtedoed. “Wij worden gezien als experts, maar dit kan ook worden misbruikt.” zegt Dori. Een voorbeeld daarvan is Kathleen Stock in het Verenigd Koninkrijk. Ze werkte als hoogleraar filosofie en sprak vanuit die titel met haatdragende trans-exclusief feminisme over de Britse Gender Recognition Act.
Al deze dingen samen maken het heel belangrijk voor trans mensen dat wetenschap veilig en inclusief is. Wetenschap kan namelijk ook worden gebruikt om aan de maatschappij te laten zien dat anti-trans wetgeving ook anti-wetenschappelijk is. Wetenschap toont aan dat gender en geslacht niet binair zijn en dat het veranderlijk en fluïde is. Dori vertelt dat er helaas maar weinig trans wetenschappers zijn en dat de schrijvers daarom in het artikel ook andere wetenschappers oproepen om zich hierover uit te spreken. Ze hopen daarmee niet alleen transgender wetenschappers te helpen, maar de hele trans gemeenschap. “Als er meer acceptatie is voor transgender individuen binnen de wetenschap, zal dat namelijk de wetenschap over geslacht en gender beter maken. Meer en kwalitatief goed onderzoek zal helpen om de slechte wetenschap, die nu vaak wordt gebruikt als onderbouwing voor discriminatie, te ontkrachten.”
Toekomstvisie
Met het artikel hopen de schrijvers meer aandacht en steun te krijgen voor transgender inclusie in de wetenschap. Hierbij richten ze zich zowel op individuen als instellingen. “Van individuele wetenschappers vragen we om actieve allies te zijn. Dus om proactief te zijn in jezelf onderwijzen en discriminatie aan te kaarten en niet af te wachten totdat een trans persoon het aangeeft. Veel wetenschappers zijn ook onderwijzers, vaak op universiteiten, waar ze veel met trans en queer inclusiviteit kunnen doen.” Daarnaast kunnen instellingen zoals universiteiten en onderzoeksinstituten veel doen om trans inclusiviteit te bevorderen. “Deze instellingen hebben de verantwoordelijkheid om een veilige en inclusieve werkplaats te bieden aan trans studenten en werknemers. Belangrijk hierbij is dat er niet alleen richtlijnen zijn, bijvoorbeeld over hoe moet worden omgegaan met deadnames, maar ook dat er duidelijke consequenties zijn voor als deze niet worden opgevolgd.”
Tot slot heeft Dori nog een mooie persoonlijke boodschap voor trans en queer mensen die overwegen om in de wetenschap te werken. “Hoewel ons artikel een grimmige situatie schetst, is er in de wetenschap ook juist ruimte voor trans mensen. Het is voor mij een beroep waarin ik interessante vragen kan stellen, mijn creativiteit kwijt kan, en waar ik erg veel vrijheid vind. Ik vraag me ook af of juist deze vrijheid ervoor heeft gezorgd dat ik de ruimte had om mijn genderidentiteit te onderzoeken. Er is wereldwijd een grote groep queer wetenschappers, en daarbinnen een groep trans wetenschappers, die altijd klaar staan om je te steunen en voor je willen vechten.”
Over de auteur(s)
