Weet jouw werk dat je queer bent? Of houd je dit liever voor jezelf? Bespreek je dit tijdens sollicitatiegesprekken? Dit zijn enkele vragen die me bezighielden in de periode dat ik werkzoekend was. Ik ben mijn werk niets verschuldigd, maar ik wil wel volledig mezelf kunnen zijn. Mag ik van mijn werkplek verwachten dat zij net zo progressief zijn als ik? Ik probeer een antwoord op deze vragen te vinden.
Solliciteren
De sollicitatieprocedure is een lastige fase om in te zitten. Of het nu komt doordat je nog te weinig ervaring hebt, alle leuke functies al bezet zijn, of het simpelweg niet klikt. Ik vind het een vervelende ervaring. Ik heb heel wat sollicitatiebrieven verstuurd en ben vaak uitgenodigd voor een gesprek. Omdat je tijdens zo’n gesprek ook op je persoonlijkheid wordt beoordeeld, ben ik me altijd zeer bewust van hoe ik overkom en wat ik wel of niet vertel. Een verhaaltje over waar ik woon en mijn huisdieren lijkt onschuldig, maar moet ik ook zeggen dat mijn partner een vrouw is? Wanneer ze vragen of ik een vriend heb, moet ik dan simpelweg “nee” zeggen of geef ik meer uitleg?
Er is geen goed of fout antwoord. Ik zeg vaak tegen mezelf dat als een bedrijf moeilijk doet over mijn identiteit of geaardheid, ik er überhaupt niet zou willen werken. Maar ja, makkelijker gezegd dan gedaan. Als je graag een baan wilt omdat je bijvoorbeeld een huurwoning wilt bemachtigen in deze huizencrisis, ben je eerder geneigd om ergens op in te leveren. Misschien vertel je jezelf zelfs dat dit geen belangrijk aspect van een werkplek is.
Werk/privé
Een oud-collega van me zei ooit dat hij op zijn werk een gesloten boek is. Hij deelde niet veel over zijn liefdesleven of thuissituatie. Hij kon zich niet inleven in het feit dat ik me soms ongemakkelijk voel in bepaalde kantoorgebouwen. Hij had nooit een genderneutrale wc nodig gehad en merkte misschien niet eens dat er één was. Als witte, cisgender en hetero man ervoer hij niet hoe het is om queer te zijn op de werkplek.
Dit frustreerde me soms, tot ik besefte dat ik zijn perspectief ook kon begrijpen. Je bent je werk namelijk niets verschuldigd. Mijn werk hoeft niet te weten met wie ik op Tinder praat of met wie ik een bed deel. En als ik mijn haar kort wil knippen, hoef ik ze niet te vertellen dat dit komt omdat ik aan mijn gender twijfel. Als je, net als ik, ‘straight passing’ bent, kun je waarschijnlijk prima werken op een plek zonder dat ze weten dat je queer bent.
Passing
Maar wat als het wel zichtbaar is dat je queer bent? Misschien voldoe je in de ogen van je collega’s aan een stereotype, en of dat nou klopt of niet, trekken ze hun eigen conclusies. Misschien ben je in medische transitie, waardoor collega’s merken dat je niet cisgender bent. Of misschien zijn jouw voornaamwoorden anders dan verwacht. In dat geval kun je er niet omheen: je werkplek weet dat je queer bent.
Hoewel dit soms alleen leidt tot vreemde blikken of opmerkingen, kan het in sommige gevallen veel ernstiger zijn. Trans mensen worden vaker slachtoffer van discriminatie en geweld op werk en hebben een lager inkomen dan cisgender mensen, zo zegt Transgender Netwerk. Er zijn verschillende instellingen die zich inzetten voor onder andere transgender mensen met het zoeken naar werk of zoeken naar veilige werkplekken. Maar wat als er op papier van alles geregeld is, maar het toch anders voelt?
Sociale acceptatie
Ik vroeg een aantal vrienden en collega’s hoe zij hierover dachten. Voelden ze zich geaccepteerd als queer persoon op de werkvloer? De meningen waren verdeeld:
“Niet helemaal. Niemand anders is queer, dus ik voel me niet altijd begrepen.”
“Er is geen veroordelende houding, en collega’s die open zijn over hun geaardheid worden duidelijk gesteund.”
Toen ik vroeg of ze vonden dat je het aan je werkgever moet vertellen, waren de meesten het erover eens dat je je werk niets verschuldigd bent, maar ze benoemden wel het belang van voornaamwoorden.”Door je voornaamwoorden te vermelden, kun je op een respectvolle manier aangesproken worden.”
Ik vroeg ook naar de sociale acceptatie: in hoeverre is die aanwezig? Een bedrijf kan gemakkelijk een pride-vlag ophangen, maar hoe zit het op de werkvloer zelf?
“Bij veel bedrijven wordt er niet over gepraat, maar dat is niet hetzelfde als acceptatie. Of er wordt veel geroddeld achter de schermen.”
Wat duidelijk is, is dat ik niet de enige ben die zich hierover zorgen maakt. Wie moet er uiteindelijk iets veranderen? Wij of het bedrijf zelf? De meesten waren het erover eens dat het bedrijf verantwoordelijk is voor het creëren van een veilige omgeving, ook voor queer mensen:”Zij moeten ervoor zorgen dat iedereen zich veilig voelt, zodat mensen gelukkig zijn op hun werk, goed kunnen functioneren en zich kunnen ontplooien.”
Een betere werkplek
Wat nu? Ik ga je niet vertellen of je wel of niet het met je werkgever moet hebben over je identiteit. Maar ik hoop dat je in een situatie bent waar dit veilig kan wanneer je die behoefte voelt. Je hebt alle recht om je persoonlijke leven privé te houden. Zelf vond ik het bevrijdend om de huwelijksfoto’s van mijn vrouw en mij te kunnen laten zien. Ik geloof dat de verantwoordelijkheid vooral bij de werkgever ligt. Het bedrijf moet zorgen voor een veilige omgeving en voldoende kennis om hierover in gesprek te kunnen gaan. Jijzelf en je collega’s dragen bij aan een fijne, accepterende sfeer. Ben je een trans persoon die met dit probleem zit? In dit artikel worden er ook een aantal tips en advies gegeven.
Hoe werkgevers hiermee beter kunnen omgaan, wordt beschreven in deze tips van Great Place to Work. Ook wil ik werkgevers aansporen simpelweg het gesprek aan te gaan met queer medewerkers en na te denken over waarom dit artikel überhaupt geschreven is. Het is geen kwestie van één ongelukkige werkplek of een vervelende manager; het is een systematisch probleem waar we samen iets aan kunnen doen. Zodat jij en ik met een gerust hart, zowel binnen als buiten de kast, kunnen werken.
Over de auteur(s)
