De geschiedenis van de LHBT+-gemeenschap is altijd zo goed als onzichtbaar gebleven. In de rubriek History, Herstory, Theirstory belichten we allerlei aspecten van de LHBT+-geschiedenis of wat er belangrijk was voor deze geschiedenis. Deze keer: een kort overzicht van de geschiedenis van subculturen in de homogemeenschap.
Dit artikel richt zich enkel op de homogemeenschap. Een artikel dat ook labels uit bijvoorbeeld de lesbische gemeenschap bespreekt zou geen recht doen aan de geschiedenis van de andere gemeenschappen. Daarover lees je later meer op Expreszo.
Binnen de homogemeenschap vind je onmogelijk veel labels, subculturen of hoe je het maar wil noemen. Van twinks en daddies tot de leerfetisjisten en natuurlijk niet te vergeten de bears, otters, cubs en andere harige vrienden. Je vraagt je misschien af welk label bij jou past. Of je kunt of wilt juist geen label voor jezelf vinden en vraagt je nu af waar je dan thuishoort. We nemen je daarom in dit artikel mee in de geschiedenis van de homogemeenschap en de verschillende labels die daaruit voort zijn gekomen.
Als je een app als Grindr opent, wordt je al snel geconfronteerd met verschillende ‘tribes’. Dat zijn bijvoorbeeld dus de bears, otters en twinks, maar ook jocks, geeks en mensen die discreet zijn horen daarbij. Ook buiten de dating-apps kan je deze termen horen, zoals op tv of gewoon in een bar. Er lijkt soms een erg grote focus te liggen op deze labels en zorgen dat je ergens bij hoort. Je hoeft jezelf natuurlijk niet in een hokje te plaatsen, maar het is misschien wel handig om te weten waar die labels vandaan komen en wat ze betekenen.
19e en 20e eeuw
Voor een lange tijd was homoseksualiteit in de westerse wereld een absoluut taboe. Sterker nog, tot 1973 stond het zelfs officieel geregistreerd als ziekte. Daarmee was het voor homoseksuele mannen ook niet mogelijk om openlijk hun seksualiteit te uiten. De mogelijkheid om een relatie op te bouwen was er niet, de meeste mannen waren namelijk al getrouwd en anders was er altijd nog het risico ontdekt te worden. Je kon dan vervolgd worden. In 1803 werd de laatste persoon in Nederland ter dood veroordeeld vanwege zijn geaardheid.
Ook daarna werden er nog lange tijd gevangenisstraffen uitgedeeld. Zelfs in de jaren ‘60 van de vorige eeuw werden er nog minstens 100 mensen per jaar vervolgd. Je kon toen veroordeeld worden tot een gevangenisstraf van 4 jaar. Daarnaast was de kans ook groot dat je werd verstoten door je familie en vrienden. Ook waren homo-ontmoetingsplaatsen vaak het mikpunt van geweld, soms met de dood tot gevolg.
De focus van seksueel contact tussen homoseksuele mannen kwam hiermee in deze tijd vaak te liggen op seks. Gelijkgestemden begonnen samen te komen op dezelfde plekken gebaseerd op hun seksuele voorkeur. Als je Grindr wel eens hebt geopend, is je misschien wel opgevallen dat je kan filteren op verschillende tribes. Mensen deden dat vroeger in zekere zin ook al, maar dan door naar een bar te gaan waar bijvoorbeeld vooral bears kwamen, of motorrijders in bijbehorende leren kleding. Op deze manier ontstonden allerlei subculturen binnen de homogemeenschap.
De dierentuin
In 1979 publiceerde het magazine The Advocate een artikel getiteld Who’s Who at the Zoo?. Misschien dat mannen in gaybars elkaar daarvoor ook al omschreven als bears en andere dieren, maar vanaf dit moment zou vooral de term bear niet meer weg te denken zijn uit de homogemeenschap. Het artikel noemt zeven dieren: bears, owls, cygnet swans, pekes and afghans, gazelles, pussycats, marmosets.
Het artikel drijft vooral de spot met de stereotypes en lijkt absoluut niet bedoeld te zijn als een officiële categorisering van homoseksuele mannen. Zo worden de dieren omschreven in een stijl die aan mockumentaries doet denken met een onderverdeling in ‘general characteristics’, ‘what they eat’, ‘mating peculiarities’, ‘natural habitat’ en ‘domestic rating’. Zo zijn bears ‘hunky en chunky’ mannen die bier drinken en graag knuffelen, en owls zijn oude mannen van wie de natuurlijke habitat bestaat uit barkrukken en strandhutjes.
In 1987 werd vervolgens Bear Magazine in het leven geroepen. Samen met de opkomst van ‘bear bars’ werd daarmee ook de term bear vereeuwigd. Hoewel het wat satirische artikel uit 1979 van The Advocate nog een zeer humoristische toon aanhoudt, zijn er sindsdien steeds meer mensen die zichzelf en anderen zonder enige ironie beschrijven aan de hand van termen als bear, cub, pup enzovoorts. De focus ligt hierbij vooral op lichaamstype. Ben je een forse man met een flinke buik en behaard, dan ben je een bear. Ben je behaard, maar juist heel slank of gespierd, dan ben je een otter of een wolf.
Porno categorieën
Naast de dierlijke categorieën, zijn er ook een aantal labels die uit de porno-industrie komen. Denk bijvoorbeeld aan de ’twinks’, ‘jocks’ en ‘daddies’. Met name van twinks is de herkomst van de term lastig te bepalen, maar lijkt het er wel op dat de benaming groot is geworden door de porno industrie. Zogenaamde ‘twinks’ zijn onbehaarde, slanke mannen die jong zijn, of er in ieder geval jong uitzien.
Jocks en daddies zijn ook gewilde rollen in porno. Jocks zijn de sportieve, gespierde mannen die je vaak kunt herkennen aan het feit dat ze elkaar constant aanspreken met ‘bro’. De term komt van de jockstrap (jock komt hier van een oud slangwoord voor penis) die vaak wordt gedragen bij bepaalde sporten zoals American football. De term daddy spreekt voor zich, het zijn mannen die een vaderlijke rol vertolken. Dat komt vaak tot uiting doordat de daddy aanzienlijk ouder is dan de man waarmee hij seks heeft.
Een kort overzicht van de meest voorkomende labels
Als je kijkt naar een van de subculturen in de homogemeenschap vind je soms zelfs meerdere labels. Er zijn dan ook haast te veel labels om op te noemen, dus hieronder vind je een greep uit het aanbod.
Bear: Een vaak wat oudere, forse man met veel lichaamshaar. Meestal ook met snor en baard.
Chaser: Iemand die zelf geen bear is, maar wel een liefhebber is van bears.
Cub: Een jonge bear.
Daddy: Een oudere man die voornamelijk date met aanzienlijk jongere mannen. Niet te verwarren met de ‘sugar daddy’, waarbij het nadrukkelijk om geld gaat.
Jock: Een sportieve gespierde man.
Leather: Een subcultuur binnen de homogemeenschap van mannen die een voorkeur hebben voor leren kleding. Vaak ook wel geassocieerd met BDSM en andere fetishes.
Otter: Een man die net als een bear veel lichaamshaar heeft, maar minder oud is en slank of soms een beetje gespierd.
Twink/twunk: Een jonge, of jong uitziende, slanke man met weinig tot geen lichaamshaar. ‘Twunk’ wordt wel gebruikt voor ‘twinks’ met een gespierd lichaam.
En als je nou niet in een hokje past?
Er zijn dus allerlei subculturen binnen de homogemeenschap, en nog meer labels. Op basis van interesses, maar vooral ook op basis van hoe je eruitziet. Maar wat nou als je niet hunky en chunky bent met een forse portie lichaamshaar, of bijzonder gespierd of juist uitzonderlijk slank? Hoor je er dan niet meer bij? Voor iedereen is wel een label, en anders is er wel eentje te verzinnen. Maar belangrijker is natuurlijk of jij je wel prettig voelt bij zo een label. Als jij jezelf een twink vindt en je daar fijn bij voelt om jezelf zo te noemen, doe dat dan vooral. Maar ook als je geen zin hebt om een label op jezelf te plakken hoor je er gewoon bij.
Over de auteur(s)
