Grote lichtgevende letters in de woorden “QUEER PLANET”, een diverse groep aanwezigen en de zachte klanken van Hayley Kiyoko begroeten ons bij binnenkomst in het theater. Voordat de voorstelling begonnen is (of we überhaupt de foyer verlaten hebben) is duidelijk dat wat op de posters staat waar is: dit is een safe space waar iedereen kan zijn wie die wil zijn. Een slideshow projectie van de setfoto’s duidt al aan dat ik geen idee heb wat mij te wachten staat.
Iets met mensen. Iets met…
QUEER PLANET (dir. Noël Fischer) wordt door het Nationale Theater zelf omschreven als een parade van acts, songs en improvisaties over vrijheid, gender en fluïditeit. In deze show worden onderwerpen als uit de kast komen, queer dating en gendernormativiteit besproken door middel van een wervelwind aan sketches, muziek en monologen, zonder een al te duidelijke doorlopende lijn. Zo zien wij hoe twee vriendinnen na 40 jaar eindelijk durven toegeven dat ze verliefd op elkaar zijn. Of wonen wij een vergadering bij van ‘The Queer Agenda’ (die uiteraard de wereld wil overnemen). De Queer Experience komt naar voren door een balans van humor en serieuze anekdotes. Queer zijn is immers niet altijd leuk, maar vaak is het dat ook juist wel. Er is ruimte voor zowel over de top expressie als voor stillere dagelijkse verhalen.
Door middel van memes, gender crisissen en pakjes Wicky zet de voorstelling vraagtekens bij het systeem, normen en de perceptie van het queer-zijn. Zo voelt het bijna als een reflectie van de queer ervaring op het internet. QUEER PLANET is duidelijk queer, maar kan zeker een breder publiek aanspreken. Van bijvoorbeeld de exploraties van gender en gender norms kunnen ook cisgender heteroseksuelen wat leren.
Ondanks de chaotische opzet van de voorstelling is QUEER PLANET visueel en auditief samenhangend. Naast de bijzondere buitenaardse set (door Sasha Zwiers) en de vette beats van DJ Jasmine Perez trekt in het bijzonder het kostuumontwerp van Carly Everaert de aandacht. De outfits zijn coherent in hun extravagantie, maar tonen door distinctie de verscheidenheid van de queer gemeenschap. De constante kostuum wisselingen van het gros van de cast laat zien dat iedereen zich kan uitdrukken hoe ze willen. En: ik wil zielsgraag één van die handvormige omslagdoeken.
Ik ben een man. Ik ben een paradijsvogel.
Tussen alle chaos en glitter zijn de acteurs het hart van de voorstelling. Hun soms speels overdreven en soms pijnlijk oprechte verhalen confronteren het publiek met geleefde ervaringen. Geen overgedramatiseerde verhalen die de queer ervaring uitmelken voor tragedie, geen geromantiseerd beeld van eerste relaties en zeker geen uitwissing van de dagelijkse realiteit van zichtbaar queer zijn. Verschillende stukken adresseren het publiek direct: van mens tot mens delen de acteurs hun ervaringen en onzekerheden. Deze onzekerheden waren ook niet altijd queer-related, mensen zijn immers meer dan dat.
Rick Paul van Mulligen straalt in vele verschijningen gedurende de show. Hij maakt zijn rol als poster-person voor de show waar, zonder dat het overstemmend is. Zo brengt hij vol overtuiging zowel grappige personages als enkele van de meest betekenisvolle quotes van de avond (“Bovenal ben ik pappie”). Maar elke speler krijgt diens kans om te stralen. In het bijzonder valt ook Tessa Jonge Poerink op in haar flexibele wisselingen tussen verschillende personages, waaronder de ethereally voiced YesYes.
(On)gecontroleerde chaos
Een van de krachten van QUEER PLANET is wat leidt tot een minpunt: de diversiteit van de sketches zorgt vaak voor een wat chaotisch geheel. Sommige onderdelen zaten minder goed in elkaar dan andere acts, vielen in herhaling of duurden net wat te lang. Dit deed ons de vraag stellen of de rommeligheid ook een beetje de bedoeling was. Ook waren er enkele stukken waarvan het onduidelijk was waar ze naar verwezen, terwijl andere delen te letterlijk en on the nose waren. De onduidelijkheid in combinatie met een soms wat belerende toon maakt de voorstelling minder toegankelijk. Zo vraag ik mij af of dit het soort voorstelling is waar ik mijn ouders mee naar toe zou nemen om ze te introduceren aan queer cultuur. Maar dat hoeft natuurlijk ook helemaal niet.
Alles bij elkaar is QUEER PLANET een feestje: zo eentje waar je de diepste gesprekken met iemand hebt over gedeeld trauma en vijf seconden later terug bent op de dansvloer. De interactie met het publiek maakt de voorstelling tot een gedeelde ervaring: bereid je voor op schreeuwen, feesten en knuffels. En laat het vooral over je heen komen, honey.
QUEER PLANET is nog tot begin december te zien in verschillende theaters door heel Nederland.
Over de auteur(s)
