In de serie ‘Brief aan’ schrijven Expreszo’ers een boodschap aan zichzelf, met daarin wat ze als jonge LHBT+ graag hadden willen horen. Deze keer als introductie van de nieuwe adjunct-hoofdredacteur de brief van Jacoline.
Bleiswijk, 2012
Lieve Jacoline,
Voor jou is er geen specifiek moment dat je kan aanwijzen waarop ineens alles duidelijk is. Langzaam wordt je je ervan bewust dat je naar meisjes kijkt in plaats van naar jongens. En met je liefde voor boeken kruip je dan ook graag weg in verhalen waarin personages met dezelfde ontdekking worstelen. Dat is het dan nog vrijwel altijd: een worsteling.
Na verloop van tijd heb je LHBT+ boeken op de bieb wel verslonden. Je snuffelt rond op sites met lijstjes van boeken over queer personen, maar je ontdekt weinig nieuws. De meeste van de hoofdpersonages zijn mannen en je vraagt je soms af of je je niet gewoon aanstelt als je denkt dat je op een meisje verliefd bent. Toch laat je die boeken ‘subtiel’ thuis rondslingeren en kijk je hoe je ouders reageren. Ze hebben wel door dat iets je dwars zit, maar ze vragen je niets. Een paar keer vertel je het bijna, maar het hoge woord komt er pas echt uit als je vijftien bent.
Als je de woorden ‘ik val ook op meisjes’ uitgesproken hebt, geeft dat je ademruimte. Je vader heeft de perfecte reactie en zegt dat hij alleen wil dat je gelukkig bent en geeft je een knuffel. Je moeder gaat er iets onhandiger mee om, maar zoals je eigenlijk wel wist: het is geen probleem. De tijd die hierop volgt, is echter niet makkelijk. Je weet nog niet hoe je je moet verhouden tot je seksualiteit en vertelt het verder niemand behalve je beste vriendin. Zij geeft als antwoord: ‘Zolang je maar niet verliefd bent op mij’.
Soms voel je je opgesloten, benauwd. Je durft het verder niemand te vertellen en je vraagt je ook voortdurend af: ben ik wel lesbisch genoeg? Want het labeltje biseksueel voelt toch als een manier om nog terug te kunnen naar ‘normaal’ zijn, terwijl je je eigenlijk nooit tot jongens aangetrokken voelt. Tegelijkertijd blijf je lang bepaalde films en series mijden, bang dat je te opzichtig lesbisch zou zijn en ‘betrapt’ zou worden. Door vrienden, maar ook is er ergens nog de angst dat je ouders het alsnog maar niets zullen vinden.
Wat ik je zou willen vertellen, is dat het niet erg is dat je die dingen voelt. Je hoeft nog niet alles te begrijpen. Je blijft wel bij het label lesbisch, maar beseft ook dat het maar een label is. Het is het label dat jou het makkelijkste over jezelf laat praten. Dat wil niet zeggen dat je niet het recht hebt om daarbinnen je eigen weg te zoeken of de mogelijkheid open te houden dat je later iets kiest wat beter bij je past. Als er één ding is dat je bij je studie Nederlands gaat leren, is het dat taal continu verandert, net zoals jij.
Daarnaast bevestigt je tijd op de universiteit een veelgehoorde uitspraak: het wordt beter. Je ontmoet lieve mensen van wie je mag zijn wie je wil zijn. De grootste uitdaging wordt om jezelf diezelfde vrijheid te geven. Je zal ook leren om je mening beter onder woorden te brengen en te geloven dat die het waard is om te geven. Je zal meer energie hebben dan ooit en de benauwdheid die je soms nog voelde, verdwijnt helemaal. Het fijnste is dat je beseft dat je aan niemand verantwoording af hoeft te leggen over wat je kijkt, leest of wil. Daarnaast komen er allerlei leuke activiteiten komen op je pad en je wordt filmfan.
Films geven je een nieuwe manier om naar jezelf te kijken. Waar boeken je de mogelijkheid bieden om mee te kijken met personages die dezelfde gevoelens ervaren, biedt film afstand. Films zoals Weekend laten je nadenken over de hypocrisie van de samenleving die alles wat met heteroseksualiteit te maken heeft als vanzelfsprekend beschouwt. Ze laten je zien hoe belangrijk het juist is om te praten over wat jij voelt. Ze maken nog duidelijker voor je hoe belangrijk die representatie is. Wel blijft jammer dat ook daar nog steeds de mannelijke personages in de meerderheid zijn. (Over de onderrepresentatie van vrouwen zal je zelfs je eerste opiniestuk bij Expreszo schrijven). Toch ben je ook blij met wat er wel is. Het aanbod is de afgelopen jaren zeker gegroeid en dat stemt je uiteindelijk optimistisch.
Dus lieve Jacoline, je gaat een moeilijke periode tegemoet, maar over een jaar of acht ben je trots op jezelf. Als je deze brief schrijft, heb je nog steeds niet het gevoel dat alles perfect is, maar dat hoeft ook niet. Juist het feit dat niets perfect is, is namelijk zo fijn. Dat geeft je de mogelijkheid om steeds nieuwe dingen te ontdekken.
Liefs, Jacoline
Lente 2020
Over de auteur(s)
