Henrieke (37) werd in 1981 geboren in Brazilië, en vlak daarna geadopteerd door een Nederlands gezin. Op twee-jarige leeftijd vond de verhuizing naar Nederland plaats. Henrieke trouwde al vroeg met haar (ex-)man, ze was toen pas 18. Ze werden ouders van drie zoons: Erjon (3), Benjamin (9) en Eneah (14).
Mama Henrieke gaat nu al een jaar door het leven als mapa Aaron, want vorig jaar januari kwam Aaron uit de kast als transman. Dit zette niet alleen zijn wereld op zijn kop, ook die van zijn kinderen en nu ex-partner. “Ik zocht voor de benaming voor mijn kinderen een tussenweg voor papa en mama, want ze hebben al een vader. Die rol kan en wil ik niet vervullen. Vandaar mapa.”
Toen Aaron nog een klein meisje was speelde hij vaak met de jongens. Hij speelde vaak de prins, de broer of de soldaat. Alle zogenaamde ‘mannelijke rollen’ nam hij op zich. “Ik kreeg daar toen heel veel opmerkingen over. Mensen zeiden en vroegen dingen als: ‘Als ik niet beter zou weten, zou ik denken dat je een jongetje was’ en ‘Wil je liever een jongetje zijn?’ Ik kreeg daardoor sterk het gevoel dat ik iets niet goed deed.”
“Ik moest me blijkbaar meer gedragen als een meisje om geaccepteerd te worden. Daarom begon ik te letten op alles wat ik deed”

Uit zijn omgeving kreeg hij mee dat hij zich meer meisjesachtig moest gaan gedragen. Hij voelde zich geen meisje maar drukte deze gevoelens uit schaamte weg. “Ik moest me blijkbaar meer gedragen als een meisje om geaccepteerd te worden. Daarom begon ik te letten op alles wat ik deed.”
Identiteitscrisis
Aarons transgendergevoelens stopte hij dan wel weg, maar toch bleven ze altijd aanwezig. In de puberteit worstelde hij daarnaast ook met zijn seksuele oriëntatie. Hij kreeg fantasieën over het hebben van een vriendinnetje maar wist dat dit niet kon in het christelijke gezin waarin hij opgroeide.
“Ik wist wel dat ik anders was maar kon mijn vinger er niet op leggen. Het besef dat ik transgender was kwam eigenlijk pas toen ik iets op internet tegenkwam. Toen viel het kwartje ineens.” Na dit besef ging Aaron naar een therapeut en daar kwam hij erachter dat hij zich niet non-binair of genderfluïde voelde, maar echt een transman.
Op 36-jarige leeftijd uit de kast
“Toen ik definitief achter mijn transgenderidentiteit kwam, werd ik steeds ongelukkiger. In eerste instantie wilde ik niks met deze gevoelens doen. Ik werd hier echter depressief van en zat steeds slechter in mijn vel. Dat merkten ze ook thuis.” Maar ongeveer een jaar geleden, op een dag in januari, stortte Aaron in en vertelde hij het na 19 jaar huwelijk aan zijn partner.
Opluchting moest snel plaatsmaken voor verdriet en teleurstelling. De man van Aaron wist namelijk niet wat hem overkwam, en was er kapot van. Kort hierna heeft Aaron het ook aan zijn kids verteld. “Mijn oudste heeft me toen nog een klap op de schouder gegeven en zei: ‘Je moet gewoon jezelf zijn hoor, ma.’”
“Benjamin heeft er het meeste moeite mee. Vooral met het feit dat zijn vader en ik gaan scheiden. Maar hij heeft ook weleens gezegd dat hij zich voor mij gaat schamen als ik straks lichamelijk ga veranderen. Hij denkt dat hij de enige is met een transgender-ouder, omdat hij geen herkenning en erkenning kan vinden in zijn klas- en leeftijdsgenootjes. Dat vindt hij lastig.”
“Toen ik het vertelde gaf mijn oudste zoon me een klap op de schouder en zei: ‘Je moet gewoon jezelf zijn hoor, ma.’”
Ondanks dat Aaron om financiële redenen nog bij zijn ex-partner en drie kids in huis woont, wordt er thuis niet veel gepraat over zijn identiteit. Wel leefde er de angst onder zijn kinderen dat hij van de ene op de andere dag ineens compleet (fysiek) een man zou zijn. Hij heeft dit aan zijn kinderen uitgelegd door een foto te pakken van zijn oudste zoon, Eneah, van 14. Die zit nu midden in de puberteit. De foto was van toen hij nog 10 jaar oud was. “Ik zei toen tegen mijn zoons: ‘Kijk, het verschil tussen die foto van Eneah en Eneah nu is erg groot. Maar heb je dit nou bewust meegemaakt? Had hij opeens van de een op de andere dag de baard in de keel? Had hij ineens haargroei? Nee, dat ging zo geleidelijk dat je dat niet eens hebt gemerkt. Zo zal dat voor mij ook zijn als ik straks aan de testosteron ga. Dus je hoeft niet bang te zijn dat ik van de ene op de andere dag compleet verander.’”
Van heterovrouw naar heteroman
Aaron heeft het grootste deel van zijn leven als vrouw gedeeld met een man. Hij identificeerde zich als heterovrouw omdat hij niet toe durfde te geven aan zijn transgevoelens. Nu hij als man door het leven gaat is zijn identiteit eigenlijk helemaal omgedraaid. “Mijn transgendergevoelens heb ik altijd onderdrukt. Ze waren er wel maar slechts als ik alleen was, liet ik ze toe. Dan voelde ik me een heteroman, en dus ook tot vrouwen aangetrokken. En als mijn moment van alleen-zijn dan afgelopen was, schakelde ik weer naar mijn rol van heterovrouw.”
“Voor mijzelf zijn die lichamelijke veranderingen heel belangrijk, maar ook voor de buitenwereld wil ik duidelijkheid”
Aaron – die nog niet aan de lichamelijke transitie tot man is begonnen – schaamt zich voor zijn lichaam met vrouwelijkekenmerken. Hij heeft zich nu aangemeld bij Stepwork Transgenderzorg maar de wachtlijsten zijn op dit moment erg lang. Zijn wensen zijn vooral de mastectomie (borstverwijderende operatie) en testosteron. “Voor mijzelf zijn die lichamelijke veranderingen heel belangrijk, maar ook voor de buitenwereld wil ik duidelijkheid. Dan hoef ik mezelf niet constant uit te leggen, want nu gaat eigenlijk iedereen er vanuit dat ik gewoon een lesbische vrouw ben.”
Eenzaam
Ondanks dat Aaron zich door zijn naaste omgeving geaccepteerd voelt, heeft hij het idee dat hij er alleen voor staat, en voelt hij zich eenzaam. “Dat komt vooral voort uit het feit dat zij mij niet kunnen zien zoals ik gezien wil worden: als man. Daar hebben ze echt moeite mee. Mensen kunnen het tot een bepaald niveau snappen, maar ze begrijpen me nooit écht omdat ze het zelf niet ervaren.”
Of Aaron het anders had willen doen als hij nu terug kon in de tijd? “Ja en nee. Als ik me er bewust van was geweest dat ik transgender was, zou ik veel eerder uit de kast zijn gekomen en was ik allang in transitie geweest. Dan was mijn hele leven anders gegaan. De ‘nee’ is vooral door mijn kinderen. Die had ik dan niet gehad en ik zou hen nu toch echt niet meer willen missen.”
Over de auteur(s)
Nanoah
Nanoah is vooral Nanoah. Zichzelf. Of haarzelf. Speelt ook graag met gender en de daarbij behorende voornaamwoorden. Ze identificeert zichzelf als non-binair maar hij neemt zulke hokjes niet erg serieus. Ook is Nanoah de tweede volwassen Nederlander met een X op hun paspoort.