Aanstaande woensdag 22 november zijn de Tweede Kamerverkiezingen. Deze verkiezingen zijn naar aanleiding van de val van het kabinet begin juli van dit jaar. Het kan een enorme klus zijn om alle verkiezingsprogramma’s van de verschillende partijen door te spitten. Daarom zetten wij alvast kort uiteen wat iedere partij te zeggen heeft over de LHBTQIA+-gemeenschap.
Om het overzichtelijk te houden zijn alle huidige partijen in de Tweede Kamer opgenomen, evenals de partijen die volgens de peiling van het IPSOS op 1 november minimaal één zetel zullen behalen. De partijen zijn in alfabetische volgorde opgesomd.
Per partij is in het verkiezingsprogramma gezocht op de zoekwoorden ‘queer’, ‘LHBT’, ‘homo’ en ‘gender’. Ook is in ieder verkiezingsprogramma gekeken naar mogelijk interessante onderwerpen voor de LHBTQIA+-gemeenschap. In het artikel gebruiken we per partij de afkorting die zij voor de LHBTQIA+-gemeenschap gebruiken.
50PLUS
Het partijprogramma van 50Plus is met 15 pagina’s niet uitgebreid. De partij benadrukt dat zij het vertrouwen van de burger in de politiek willen herstellen. Dit wil 50Plus onder andere doen door het stelsel van belastingen, toeslagen en sociale zekerheid te hervormen. Nergens in het partijprogramma wordt er specifiek gesproken over de rechten en belangen van LHBTQIA+-personen. De partij benoemt echter dat ook de antwoorden en overwegingen van de partij op vragen van kieshulpen en de stemwijzer, deel uitmaken van hun verkiezingsprogramma.
BBB
De BoerBurgerBeweging vindt dat iedereen in Nederland gelijke kansen verdient. Racisme en discriminatie zijn ontoelaatbaar en strafbaar en de BBB noemt daarbij dat kleur, leeftijd, afkomst, seksuele geaardheid, gender en religie niet uitmaken voor hen. Tevens erkennen zij de uitdagingen waarmee transgender personen te maken hebben en wensen daarom een zorgvuldig besluitvormingsproces door zorgprofessionals indien iemand een medische transitie overweegt, mede omwille van het toenemende aantal aanmeldingen bij genderklinieken. Tenslotte geeft de partij aan op te komen voor de regenbooggemeenschap: het geweld en discriminatie jegens deze groep neemt namelijk toe (onder andere door social media). De BBB wil zich keihard inzetten om dit actief tegen te gaan en te bestraffen.
BIJ1
In het partijprogramma van BIJ1 is de LHBTQIA+-gemeenschap zeker vertegenwoordigd. “BIJ1 droomt van een wereld zonder racisme, seksisme, islamofobie, LGBTQIA+ discriminatie, kapitalisme, validisme en alle andere vormen van onderdrukking” zo stelt de partij aan het begin van het eerste hoofdstuk. BIJ1 noemt verder dat de suïcidaliteit in combinatie met dak- en thuisloosheid onder LHBTQIA+-jongeren zorgelijk hoog is en wil daarom safe houses opzetten. Ook wil BIJ1 een herbeoordeling voor alle afgewezen LGBTQIA+-asielzoekers. Verder wil BIJ1 dat scholen verantwoordelijkheid nemen om een veilige leeromgeving te creëren voor LHBTQIA+-leerlingen en leerlingen van kleur.
Met name over trans personen heeft BIJ1 veel te zeggen. Zo willen ze een veiligere omgeving binnen azc’s voor LGBTQIA+-personen, met in het bijzonder trans personen. De toegang tot transzorg moet volgens BIJ1 gemakkelijker, waarbij zorgverleners die als poortwachter werken, niet belemmerend mogen zijn. Ze willen bovendien dat transgenderzorg volledig wordt vergoed en dat hormoonbehandelingen bij de huisarts beschikbaar zijn.
Onder het kopje ‘Geslachtsontwikkeling en gender (niet-standaard)’ noemt BIJ1 een aantal belangrijke punten. Ze pleiten allereerst voor een wetgeving die een einde maakt aan medisch ingrijpen bij (nietlevensbedreigende) geslachtelijke ontwikkeling van intersekse kinderen. Vervolgens noemen ze dat een genderwijziging zonder beoordeling mag en zo vaak als nodig en dat ze genderregistratie in de Basisregistratie Personen uiteindelijk af willen schaffen. Tot die tijd wordt het invullen van ‘X’ volgens BIJ1 een mogelijkheid. Het veranderen van gender en naam in de gemeentelijke basisadministratie zou gratis moeten zijn.
BVNL / Groep Van Haga
Belang van Nederland is een nieuwe partij die in 2021 is opgericht door Wybren van Haga. In het verkiezingsprogramma benoemd BVNL weinig LHBTQIA+-gerelateerde zaken. Wel stelt de partij dat zonder een brief van een deskundige het niet mogelijk is om je geslacht in je paspoort te veranderen. Ook willen ze geen ‘opgedrongen seksuele vorming van jonge kinderen op lagere scholen’.
CDA
Het CDA benadrukt het belang van het gezin in de maatschappij. De partij zegt te knokken voor het gezin en noemt zich een “moderne gezinspartij”. Regenbooggezinnen worden genoemd als een van de gezinsvormen waar het CDA voor opkomt. De partij wil dit doen door onder andere het stelsel van kinderopvang(toeslag) te hervormen en de toeslag te verhogen voor alle gezinnen.
Het beschermen van mensenrechten vormt een speerpunt van het buitenlandbeleid van het CDA. Gelijke rechten voor LHBTIQ+-personen worden hierbij genoemd. Daarnaast spreekt de partij zich uit over de praktische problemen en onveilige situaties waar transgender personen mee te maken hebben. Zij stellen dat een transgenderwet, die zorgvuldig getoetst wordt aan de uitgangspunten van de partij, hier recht aan kan doen. Het CDA spreekt daarnaast over een overheid die dienstbaar en betrouwbaar is. Deze overheid ziet burgers niet als nummers maar als verantwoordelijke burgers. De partij strijdt voor een openbaar bestuur dat handelt vanuit vertrouwen. Als onderdeel van dit doel pleit het CDA voor een aanscherping van het Wetboek van Strafrecht en de Algemene wet gelijke behandeling. Dit moet het duidelijk maken dat de discriminatie van LHBTI+-mensen verboden en strafbaar is. Ten slotte wil de partij dat er een wettelijk verbod komt op conversietherapie.
ChristenUnie
De ChristenUnie benadrukt het belang van de basiswaarden van de democratische rechtsstaat en de instituties die de rechtsstaat bewaken en beschermen. De Grondwet zou hier een belangrijk symbool van moeten worden. De partij benoemt dat de uitbreiding van artikel 1 van de Grondwet duidelijk maakt dat Nederland staat voor een respectvolle omgang met elkaar, ongeacht geloof, herkomst, geaardheid of identiteit. Ook noemt de partij dat discriminerende leuzen in voetbalstadions, waaronder homofobe spreekkoren, moeten worden bestreden. De CU pleit daarnaast voor hogere maximumstraffen bij haatmisdrijven en noemt hierbij haatmisdrijven vanwege geaardheid. Volgens de partij is er ook meer expertise bij de IND nodig om asielrelazen van onder andere LHBTI-ers beter te beoordelen. De CU benoemt dat aangeboden expertise van gespecialiseerde belangenbehartigers hierbij kan worden meegenomen.
Volgens de CU moet het belang van het kind voorop staan bij wetgeving rond ouderschap en ouderlijk gezag. Hierbij staat het biologisch ouderschap centraal. De partij pleit voor een Register Ontstaansgeschiedenis, waarin ook het register van donorkinderen wordt ondergebracht. De partij is daarnaast tegen een wettelijke regeling voor meerouderschap of meeroudergezag. Volgens de partij staat zo’n regeling haaks op het centraal stellen van biologisch ouderschap. Daarnaast zou de uitvoering van zo’n regeling te complex zijn. Daarnaast heeft de CU grote bezwaren rondom het reguleren van draagmoederschap. Ze zien daarom geen reden om verandering te brengen in het ontmoedigingsbeleid rond draagmoederschap in Nederland.
Tenslotte pleit de CU voor goede transgenderzorg die aan de gebruikelijke normen voldoet en gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs en onderzoek naar effecten op korte en lange termijn. De CU stelt daarnaast dat er adequaat en voldoende aanbod van transgenderzorg moet zijn. De partij is tegen de nieuwe transgenderwet. Volgens de CU kan zelfidentificatie zonder tussenkomst van een professional geen uitgangspunt zijn voor keuzes rond geslachtsregistratie. De partij stelt daarnaast dat er moet worden gewaakt tegen een cultuur waarin het bevragen van genderidentiteit de norm wordt. Volgens de partij is het daarom belangrijk dat psychologische hulp standaard wordt aangeboden als eerste interventie aan jongeren met genderproblemen.
D66
D66 geeft in hun verkiezingsprogramma aan te ‘blijven strijden tegen discriminatie’. Ze noemen hierbij ook de discriminatie tegen lhbtiq+-personen. Het Wetboek van Strafrecht en de Algemene wet gelijke behandeling moet volgens D66 duidelijk maken dat discriminatie op grond van seksuele gerichtheid, geslachtskenmerken en genderidentiteit en -expressie verboden en strafbaar zijn.
Ook pleiten ze ervoor dat conversiehandelingen worden verboden en zullen ze zich blijvend inzetten voor de aanpak van de wachtlijsten voor transgenderzorg. D66 wil het mogelijk maken dat iemand zonder tussenkomst van rechter of psycholoog hun geslacht kan wijzigen, ook voor personen onder de zestien jaar (onder gezag van wettelijke vertegenwoordigers). Ook intersekse kinderen gaan zij wettelijk beschermen tegen niet-noodzakelijke medische behandelingen. Er komt meer aandacht voor jeugdhulp en opvang van dak- en thuisloze lhbtiq+-personen en de preventie van suïcide.
D66 wil bovendien dat Nederland bij grote sporttoernooien in andere landen eisen stelt ten aanzien van mensenrechten en de veiligheid van onder andere lhbtiq+’ers. In eigen land willen ze met behulp van preventieprogramma’s homofobie in de sportwereld tegengaan. Binnen scholen is het onderwijzen over seksuele diversiteit verplicht en wordt discriminatie aangepakt. Daarnaast mogen scholen geen identiteitsverklaringen meer vragen aan leerlingen of ouders. Ook pleiten ze voor een wettelijk transitieverlof, waarbij het loon wordt doorbetaald.
D66 wil een aparte opvang voor lhbtiq+’ers binnen azc’s. De asielaanvragen mogen niet langer worden afgewezen op grond van stereotypen. Binnen de EU wil D66 dat Nederland zich inzet voor de invoering van de antidiscriminatiewet, die ook lhbtiq+-rechten beschermt.
DENK
DENK benadrukt dat zij willen inzetten op het bestrijden van elke vorm van racisme en discriminatie in Nederland. De partij noemt hierbij haat en geweld tegen LHBTI-personen. De partij benadrukt dat het staat voor wederzijdse acceptatie maar dat zij zich willen verzetten tegen ‘regenboogdwang’. DENK definieert dit als het opdringen van LHBTI-activisme. Volgens de partij wordt hierbij een bepaalde levensvisie opgedrongen in de samenleving. DENK noemt voorbeelden als het meedoen aan Paarse Vrijdag en het dragen van een OneLove-band, waarbij mensen die hier niet aan mee willen doen gestigmatiseerd zouden worden.
Ook “gendertransitie die wordt gedoceerd op hele jonge leeftijd aan kinderen” wordt door de partij gezien als een voorbeeld van regenboogdwang. DENK wil niet dat jonge kinderen op school worden geconfronteerd met deze regenboogdwang of ‘geseksualiseerd onderwijsmateriaal’. Volgens de partij moeten ouders kunnen bepalen of/aan welke vormen van ‘geseksualiseerd onderwijsmateriaal’ hun kinderen worden blootgesteld. Tevens willen ze zich verzetten tegen de tendens waarbij LHBTI-activisme tot norm wordt verheven voor iedereen.
Het partijprogramma meldt dat iedereen zijn eigen leven mag bepalen, maar dat ingrijpende beslissingen op volwassen leeftijd moeten worden genomen. De partij is daarom tegen de nieuwe transgenderwet. DENK wil de leeftijdsgrens voor het wijzigen van een geslachtsregistratie naar minimaal 18 jaar verhogen. Ook wil de partij dat er een deskundigenverklaring nodig blijft. Daarnaast zijn ze tegen puberteitsremmers en hormonale behandelingen bij minderjarigen, en tegen chirurgische ingrepen bij minderjarigen die van gender willen veranderen.
Forum voor Democratie
Forum voor Democratie heeft twee hele pagina’s gewijd aan wat zij noemen ‘Woke en LGBT-propanganda’. Ze spelen hier in op de kiezer door met name te spreken vanuit het kind. FvD stelt dat jonge kinderen al vroeg in aanraking worden gebracht met alternatieve seksuele oriëntaties. FvD wil de ‘schadelijke trend’ waarbij kinderen worden ‘overgehaald’ om ‘onomkeerbare hormoonbehandelingen en geslachtsoperaties te ondergaan’. Concreet wil FvD onder andere ‘geen gebruik meer van activistische vlaggen door overheidsinstellingen, zoals LGBT+- en Oekraïnevlaggen’. Ze willen geen subsidies meer voor de Rutgers Stichting (die zich inzet voor seksuele gezondheid en rechten voor iedereen) en ze willen dat er een verbod komt op hormoonbehandelingen en operaties voor minderjarigen in het kader van een geslachtsoperatie. Ook willen ze geen ‘LGBT-propaganda’ op de publieke omroep.
GROENLINKS / Partij van de Arbeid (GL-PvdA)
GROENLINKS-Partij van de Arbeid wil samen voor een hoopvolle toekomst gaan, waarin niemand achterblijft. Bij veel onderwerpen wordt aparte aandacht gegeven aan de situatie van de LHBTQIA+-gemeenschap: de rechten die vanzelfsprekend zouden moeten zijn gaan vaak niet op voor iedereen. GL-PvdA wil een eind aan institutioneel racisme en genderongelijkheid en kijkt daarvoor onder andere naar de bouwstenen van onze maatschappij: onderwijs, zorg, en de arbeidsmarkt. Bij het creëren van nieuw beleid pleit de partij ervoor om de korte- en langetermijneffecten te toetsen op de positie van LHBTQIA+-mensen.
Om diversiteit op de werkvloer te bevorderen wil de partij het belang hiervan vastleggen in CAO’s. Op school moet voorlichting gegeven worden over seksuele- en genderdiversiteit en ook prioriteren zij veilige en goede seksuele gezondheid: PrEP en bijbehorende zorg moeten laagdrempelig worden verstrekt en vergoed. Transgenderpersonen hebben ook zonder diagnose recht op directe zorg en de wachtlijsten moeten teruggedrongen worden. De nu nog verplichte ‘’deskundigenverklaring’’ moet vervallen zodat de vermelding van het geslacht gewijzigd kan worden in de geboorteakte. De partij is vóór de Transgenderwet. Medisch niet-noodzakelijke behandeling van intersekse personen wordt verboden.
Ook bij het asielbeleid wordt de gemeenschap in het bijzonder genoemd: er moet speciale aandacht uitgaan naar de veiligheid voor LHBTQIA+’ers. Bovendien wil de partij erkenning voor regenbooggezinnen door een wettelijke regeling in te voeren voor meerouderschap en vruchtbaarheidsbehandelingen moeten vergoed worden als een draagouder een kind draagt voor een regenbooggezin. Tenslotte wil de partij dat conversietherapie wordt afgeschaft.
JA21
JA21 noemt in hun verkiezingsprogramma bar weinig over LHBTQIA+-zaken. Het enige punt in hun programma dat hier iets over zegt is het volgende: “Dat de politiek weer vierkant achter de politie staat: stoppen met antiracisme- en diversiteitsprogramma’s en weer vertrouwen op de professionaliteit van onze mensen in blauw.”
Op hun website benoemt JA21 echter een aantal standpunten die niet in het programma zijn opgenomen. Zo noemen ze dat ze de “opmars van woke binnen het onderwijs willen stoppen” en “leerlingen vrijwaren van indoctrinatie over zaken als ‘gender’ en ‘institutioneel racisme’”. Ook vinden ze dat kunst- en cultuursubsidies gegeven moeten worden “op basis van kwaliteit in plaats van criteria als ‘diversiteit’ en ‘inclusiviteit’”.
Nieuw Sociaal Contract
Tijd voor herstel, zegt Nieuw Sociaal Contract (NSC) in hun partijprogramma. Daarmee doelen zij onder meer op de grondwettelijke toetsing van wetten en de rechtsbescherming van de burger. Zo wil de partij dat de overheid de waarden die ten grondslag liggen aan de democratische rechtsstaat actief bevordert en uitdraagt: vrijheid, tolerantie, verantwoordelijkheid en een verbod op discriminatie. NSC vindt dat mensen en groepen die bepaalde rechten opeisen, deze ook aan ‘andersdenkenden’ moeten gunnen en noemt dit een basiswaarde. Het verbod op discriminatie heeft dus ook betrekking op seksuele- en genderdiversiteit en om deze te waarborgen wordt ingezet op volwaardige acceptatie van LHBTI’ers op school, op het werk en in de samenleving.
De partij meldt daarnaast in het bijzonder oog te hebben voor jongeren die worstelen met identiteit en gender en streeft naar een laagdrempelig aanbod waar zij terechtkunnen voor advies en hulp. Ze willen een grondig wetenschappelijk advies over genderbehandeling op jonge leeftijd. NSC staat achter geslachtsverandering van transgenders, maar zijn tegen de verruiming van de Transgenderwet omdat deze de deskundigenverklaring schrapt.
Partij voor de Dieren
Partij voor de Dieren (PvdD) streeft naar een leefbare aarde en behalve klimaatbeleid is ook een samenleving waarin iedereen vrij is hiervoor van essentieel belang. Daarvoor moeten radicale keuzes gemaakt worden en moet het niet enkel blijven bij een herhaling van Artikel 1. De partij noemt dan ook concrete doelen die korte metten moeten maken met discriminatie en uitsluiting, in alle onderdelen van onze maatschappij.
Ten eerste wil de PvdD de stigmatisering van seksuele oriëntatie, genderidentiteit- en expressie tegengaan. Concrete wetten die hieraan bijdragen zijn een verbod op conversie-handelingen en gebruik van psychiatrische diagnoses bij transgenderpersonen. Het recht tot zelfbeschikking voor trans- en non-binaire personen moet centraal komen te staan en daarom stemmen zij ook vóór de Transgenderwet. Officiële geslachtsregistratie willen zij overal waar dat kan afschaffen en alle paren moeten dezelfde rechten krijgen als heteroseksuele paren. Tevens pleit de partij voor investeren in het verkorten van de lange wachtlijsten voor de transgenderzorg, door huisartsen proactief te informeren over bijvoorbeeld het begeleiden van hormoonbehandelingen.
De partij maakt daarnaast specifiek melding van het voorkomen van discriminatie binnen de arbeids- en woningmarkt, asielbeleid, gezondheidszorg en onderwijs. De partij roept op tot een verandering van Artikel 23 van de Grondwet die intentieverklaringen verbiedt en wil dat transitieverlof wettelijk geregeld wordt. Tenslotte richt de partij zich op een intersectionele aanpak zodat niemand achterblijft. Denk dan aan LHBTQIA+-personen van kleur, of mensen met een biculturele en/of religieuze achtergrond. Ook komt er extra aandacht voor transgender, intersekse, en non-binaire personen.
PVV (Partij voor de Vrijheid)
De PVV zegt dat schoolkinderen geïndoctrineerd worden met ‘genderwaanzin’. Ze willen ook dat gemeenten niet meewerken aan ‘gender-maatregelen’ en ‘diversiteitsgeneuzel’. Enige ogenschijnlijk positieve wat ze te zeggen hebben over LHBTI’ers is dat deze deel uitmaken van de kernwaarden van onze samenleving, om deze vervolgens te gebruiken als argument om islamitisch onderwijs te verbieden, dat hier haaks op zou staan.
SP (Socialistische Partij)
De Socialistische Partij besteedt geen specifieke aandacht aan de rechten en belangen van LHBTQIA+- personen in hun partijprogramma. De partij wil discriminatie fel bestrijden, waaronder discriminatie op basis van geaardheid. De SP pleit voor meer mensen en mogelijkheden bij de politie en het OM om discriminatie te onderzoeken en te vervolgen. Daarnaast pleit de partij voor de wegwerking van lange wachtlijsten bij onder andere de transgenderzorg.
Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP)
Veel heeft de SGP niet te zeggen over de LHBTQIA+-gemeenschap. De partij wil dat de EU haar lidstaten niet onder druk moet zetten omwille van het homohuwelijk en LHBTI-beleid. De partij zegt daarnaast voor vrijheid te zijn, maar roept de overheid wel op om te stoppen met subsidies die bedoeld zijn om ‘de genderideologie aan burgers en leerlingen op te dringen’. Zij noemen de worsteling van intersekse en transgender personen met zichzelf en het leven als intens en aangrijpend. Zij hebben compassie, hulp en steun nodig, maar het kiezen van een eigen gender acht de partij onnodig. Als reden hiervoor noemen zij dat het medisch ingrijpen bij minderjarigen onomkeerbaar is. Ook zijn zij tegen het wijzigen van de vermelding van geslacht in de geboorteakte. De voorgestelde wijziging van de Transgenderwet wijzen zij dan ook af.
Volt
Volt stelt mensenrechten voorop, naar aanleiding van de EU, waar de bescherming van mensenrechten ook centraal staat. Hierin verwijzen zij specifiek naar de bescherming van lhbtiq+’ers. Dit doen zij ook wanneer het gaat om de veiligheid waarborgen van vluchtelingen en het aanbieden van een veilige verblijfplaats, waarin wederom lhbtiq+’ers in het bijzonder worden genoemd als groep ‘kwestbare mensen’.
Als specifiek standpunt benoemd Volt ‘het recht om jezelf te zijn’, waarin ze pleiten voor een actieve uitvoering van het COC Regenboogakkoord uit 2021, omdat de vrijheid en emancipatie van lhbtiq+’ers onder druk staat in Nederland en in de EU. Daarbij benoemen ze in het bijzonder dat er een verbod moet komen op de conversietherapie (homogenezing) in de EU, het meerouderschap op korte termijn mogelijk moet worden, de erkenning van transouderschap wettelijk wordt vastgelegd, en de optie om een X als geslachtsaanduiding in het paspoort moet volgens hen worden opgenomen.
Rondom het onderwerp ‘transgender zorg’ wil Volt ook dat dit sneller beschikbaar en toegankelijker wordt gemaakt, met een korter psychologisch traject en snellere toegang tot medicatie. De keuze voor genderbevestigende therapie zou los moeten staan van politieke standpunten. Tevens zorgen ze voor meer opleidingsplaatsen voor medisch specialisten in transgenderzorg. Ook wil Volt dat er op school aandacht is voor inclusieve lessen, zoals lessen op basis- en middelbare scholen over seksuele en genderdiversiteit. In de topsportwereld wil Volt meer aandacht vragen voor gelijkwaardigheid van (transgender) vrouwen, waarin ze pleiten voor inclusie van transvrouwen, vrij van desinformatie. Ten slotte vindt Volt ook dat er online een veilige omgeving moet ontstaan waarin iedereen de ruimte heeft om ideëen uit te wisselen, en waar dus geen plek is voor lhbtiq+-haat.
VVD
De VVD stelt dat elke vorm van discriminatie in Nederland onacceptabel is. De partij stelt dat ze de komende jaren hard zullen optreden tegen uitingen van onvrijheid en intolerantie. Dit geldt onder andere voor discriminatie op basis van geaardheid. De VVD wil dit zowel op straat als online bestrijden. Ook binnen de sportwereld wil de VVD discriminatie tegengaan. Daarnaast stelt de partij dat zij overheidssubsidies aan organisaties die discrimineren en/of haat verspreiden, waaronder haat tegenover LHBTI+-personen, willen stoppen zowel in binnen- en buitenland. Hate crimes en geweld tegen LHBTIQ+ mensen in opvanglocaties wil de VVD harder aanpakken. Tevens wil de partij dat er een wettelijk verbod komt op homogenezing.
De VVD pleit daarnaast voor meer gerichte aandacht voor acceptatie van LHBTI+-personen in conservatiefreligieuze gemeenschappen. Zij willen dit bereiken door samen te werken met organisaties als Alliantie Verandering van Binnenuit en Alliantie Jong Gelijk. Daarnaast wil de partij acceptatie voor de LHBTQIA+-gemeenschap stimuleren door landelijke initiatieven zoals Paarse Vrijdag. De VVD wil ook de juridische mogelijkheden verkennen om niet-noodzakelijke medische ingrepen bij intersekse kinderen zonder hun eigen toestemming te voorkomen. Het partijprogramma maakt geen specifieke melding over de rechten en belangen van trans personen in Nederland.
De VVD stelt dat ieder gezin meetelt. Zij willen daarom werken aan een wettelijke regeling voor meerouderschap, meeroudergezag en draagmoederschap. Dit zal in lijn gaan met adviezen van de Staatscommissie Herijking ouderschap en het wetsvoorstel Kind, draagmoederschap en afstamming. Ook wil de partij onderzoeken hoe zorg voor mensen met een kinderwens, ongeacht relatievorm, verbeterd kan worden.
Overige partijen
Om het overzichtelijk te houden, hebben we geen onderzoek gedaan naar een aantal kleinere partijen. Deze partijen maken volgens de peilingen weinig tot geen kans op een zetel. De verkiezingsprogramma’s van deze partijen vind je hier:
- LEF – Voor de Nieuwe Generatie
- LP (Libertaire Partij)
- Nederland met een PLAN
- PartijvdSport
- Piratenpartij – De Groenen
- Politieke Partij voor Basisinkomen
- Samen voor Nederland
- Splinter
Meer informatie
Verkiezingsprogramma’s zeggen veel over wat een partij wil, maar ze zijn niet altijd correct, omdat ze door de partijen zelf geschreven zijn. Als je meer wil weten over LHBTQIA+-gerelateerde zaken kun je Rainbowvote.nu raadplegen. Hier vind je standpunten van (een aantal) partijen en LHBTQIA+-kandidaten en allies. Ook heeft COC Nederland weer een Regenboog Verkiezingsdebat georganiseerd. Deze kun je hier terugkijken. Algemene informatie over hoe partijen hebben gestemd in de verschillende moties in de afgelopen jaren vind je onder andere bij Check je stem.
Over de auteur(s)
Dylan
Hi! Ik ben Dylan (hij/hem), 23 jaar oud en ik woon in Nijmegen. Ik werkte voorheen als copywriter, maar wil veel liever schrijven over dat wat mij écht interesseert: queer- en popcultuur. So this is me trying! Daarnaast lees ik, wandel ik, vier ik het leven en ben ik vooral nog veel aan het ontdekken.
Jamie
Jamie is sinds 2022 naast redacteur ook eindredacteur bij Expreszo. Daarnaast geeft ze tekenen op een middelbare school. Zelf maakt ze graag kunst waarin gender en seksualiteit een belangrijke rol spelen. Voor Expreszo schrijft ze daarom ook graag over kunst, het onderwijs en de LHBTQIA+-gemeenschap en vindt ze het leuk om nieuwe onderwerpen te ontdekken.
Mo
Hoi! Ik ben Mo (zij/haar). Ik ben student geschiedenis aan de Universiteit Leiden en ben vooral erg geïnteresseerd in queer geschiedenis. In mijn vrije tijd lees en schrijf ik graag. Ook ben ik altijd wel met muziek bezig en heb een aantal specifieke playlists waar ik graag liedjes aan toevoeg.