Anastasia Vasiljeva was meer dan tien jaar werknemer bij een Petersburgse drukkerij. Maar nadat ze in 2017 het geslacht op haar identiteitsbewijs liet veranderen van man naar vrouw, werd ze ontslagen. Haar management claimde dat het werk wat zij deed niet geschikt zou zijn voor vrouwen. In Rusland bestaat namelijk een lijst – waarvan het nut overigens op dit moment wordt bediscussieerd door de Russische regering – met verboden beroepen voor vrouwen. Tegen de verwachtingen in won Vasiljeva haar zaak.
Genderstereotypes
Anatasia Vasiljeva liet het er na haar ontslag niet bij zitten en stapte naar de rechtbank. Ze zette niet per se in op transgenderdiscriminatie, maar op genderdiscriminatie in het algemeen. Aan de Russischtalige krant Meduza liet ze weten wel te vermoeden dat haar ontslag vooral te maken had met het feit dat ze een trans vrouw is. Desondanks besloot ze met haar ervaring te strijden voor een hoger doel. Ze wil namelijk dat de lijst met verboden beroepen voor vrouwen afgeschaft wordt. Tegen Meduza zegt ze:
“Ik wil aan mijn ex-collega’s laten zien dat ze fout zaten en nog steeds zitten (…) Maar ik wil vooral tegen discriminatie strijden. Veel vrouwen worden ermee geconfronteerd dat ze dingen niet kunnen doen, omdat iemand dat zo voor hen heeft beslist. Er is voor hen besloten dat zij, omdat ze vrouw zijn, moeten baren, soep maken en op de kinderen passen. Het zijn genderstereotypes. Ik zie mijn situatie als een soort hefboom, waarmee veranderingen in die lijst met verboden beroepen teweeg gebracht kunnen worden. Door mijn ontslag wil ik bereiken dat vrouwen kunnen werken met wie, waar en hoe ze willen.”
Een belangrijke stap voor Rusland
Anastasia Vasiljeva moet van haar werkgever nu een compensatie krijgen voor de niet uitbetaalde salarissen na haar ontslag, plus een kleine vergoeding voor de emotionele schade. De uitspraak is op dit moment nog niet definitief, maar LHBT+ vereniging Vychod – die Vasiljeva juridisch heeft ondersteund bij de zaak – laat weten er vertrouwen in te hebben dat ze in haar gelijk blijft. Het is volgens Vychod bovendien een belangrijke stap voor alle trans personen in Rusland, omdat er nog nooit eerder een transvrouw is geweest die op deze manier erkenning heeft gekregen.
In Rusland hebben trans mensen, net als overal, veel last van discriminatie. Daarbij is het daar voor trans mensen lastig om de sociale en medische transitie in gang te zetten. De medische procedures worden bijvoorbeeld niet vergoed door het Russische ziekenfonds. Tot 2018 was het ook niet mogelijk om zonder geslachtsoperatie de genderidentiteit te wijzigen, maar gelukkig is er sinds vorig jaar een nieuwe wet ingetreden die dit wel mogelijk maakt. Toch is het nog steeds lastig om een naams- en geslachtswijziging door te voeren, omdat de aanvraag eerst langs verschillende instanties én de rechtbank moet.
Over de auteur(s)
