“Er moet meer zichtbaarheid komen voor jonge queer personen.” Dat is wat Marie Lotte Hagen en Nydia van Voorthuizen, oprichters van feministisch platform Damn, Honey, gedacht moeten hebben voor het schrijven van Queer Baby. Hagen en Van Voorthuizen zijn geen onbekenden voor Expreszo. Twee maanden geleden sprak Charlotte met hen over hun vorige boek: Damn Horny. Naast een tweewekelijkse podcast en verschillende boeken voor volwassenen, hebben Hagen en Van Voorthuizen ook een serie boeken voor jongeren vanaf 13 jaar. In deze boeken bespreken zij alles wat je wilt weten als je jong bent, maar waar niet over wordt gepraat. Het tweede deel in deze Baby-serie is Queer Baby en gaat over alles op gebied van gender en seksualiteit. Het boek kijkt daarbij verder dan de cisgender en heteroseksuele norm. Doel van het boek? De lezer het gevoel geven dat diegene niet alleen is.
Ervaringen centraal
In Queer Baby staan de ervaringen van LHBTQIA+’ers centraal. Om deze reden geeft Nydia van Voorthuizen in het eerste hoofdstuk daarom ook aan zich op de achtergrond te houden. Als cisgender en heteroseksuele ally van de LHBTQIA+-gemeenschap, is het goed dat zij queer personen een podium geeft. In het boek komen dan ook veel LHBTQIA+’ers aan het woord. Marie Lotte Hagen is zelf lesbisch en vertelt hierover in het voorwoord. Op luchtige wijze probeert ze antwoord te geven op de vraag waarom ze zo graag een vriend wilde, en niet dacht aan een vriendin. Een struggle waar menig niet-heteroseksueel persoon zich in zal kunnen herkennen.
Naast ervaringen en ideeën van de schrijvers zelf over queer-zijn, geven ze aan ook input van anderen in het boek te hebben verwerkt. Dit is duidelijk in het boek terug te zien. In alle hoofdstukken spreken ervaringsdeskundigen, voorzien van naam, over hun eigen ervaringen met LHBTQIA+-zijn. Bij veel ervaringen staat ook de leeftijd en de Instagram-handle van de verteller vermeld. Dit heeft zeker voor een upgrade van mijn eigen Insta feed gezorgd. De diversiteit aan ervaringen zorgt er ook voor dat je je als lezer bewust wordt gemaakt hoe LHBTQIA+-zijn in de praktijk is, en dat iedereen soortgelijke maar toch verschillende ervaringen heeft. Het maakt het boek levendiger en het zorgt ervoor dat het leuker is om te lezen.
“Twijfel wordt gecreëerd door hetero- en cisnormativiteit: je bent hetero en/of cis tot het tegendeel bewezen is met harde feiten. STOM!”
Een veelheid aan informatie
Belangrijke noot in het boek is de uitleg over het woord ‘queer’. Dit woord kan op verschillende manieren worden geïnterpreteerd. De betekenis die Hagen en Van Voorthuizen gebruiken is als volgt: “Iedereen die buiten de hokjes hetero en/of cisgender valt.” Voor alle andere begrippen die de lezer misschien onbekend zijn, is er de woordenlijst achter in het boek. Deze woordenlijst is een welkome toevoeging en geeft meer dan alleen de uitleg van een woord. Bij sommige woorden staat een bredere context, andere woorden hebben een grappige toevoeging. Zo staat bij het begrip ‘cis-het’ de volgende uitleg: “Iemand die zowel cisgender als hetero is. Zeg maar 99% van alle personages in films en series (ugh).” En er staan ook woorden in waarvan ik zelf nog nooit had gehoord. Weet jij bijvoorbeeld wat ‘quoiromantisch’ is? Je ne savais quoi (ik wist niet wat), tot ik het las in het boek.
Naast ervaringen van LHBTQIA+’ers staat er ook veel informatie in het boek. Bijvoorbeeld over waar je terecht kan als je niet uit de kast kan komen, of wat je kan doen als je in transitie wil gaan. Deze afwisseling met informatie maakt dat het boek ook echt als een soort handleiding voor jonge mensen kan dienen. Het boek is opgebouwd uit verschillende hoofdstukken, met allemaal een ander hoofdthema. In het hoofdstuk over labels maken Hagen en Van Voorthuizen duidelijk dat je een label volgens je eigen definitie kan gebruiken. Het hoofdstuk erna geeft tips over hoe je uit de kast kan komen. Het laatste hoofdstuk gaat over het leven na een coming-out. Want dat is vaak pas het begin van je queer-identiteit. Waar vind je anderen zoals jij? En hoe ga je op date? Hierop krijg je antwoord in dat hoofdstuk.
Het meest waardevolle deel in het boek is voor mij de pagina’s waarin LHBTQIA+’ers vertellen over wat queer zijn zowel leuk als lastig voor hen maakt. In het hele boek spreken Hagen en Van Voorthuizen voornamelijk positief over LHBTQIA+-zijn. Ze wuiven niet weg dat het ook lastig kan zijn, maar de focus ligt daar niet op. Als ik kijk naar mijn jongere zelf, vond ik het vooral erg lastig om ontdekken dat ik queer ben. Lezen dat er anderen zijn die mijn gevoel daarin herkennen, had mij zeker kunnen helpen. En ook nu heb ik in dat deel me het meest met de schrijvers kunnen identificeren. Het is goed dat op deze manier beide kanten van LHBTQIA+-zijn worden belicht.
Niet alleen voor tieners
Ondanks dat Queer Baby zich met name richt op jonge tieners, is het zeker ook interessant voor iedereen die meer wil weten over LHBTQIA+-zijn. Het boek is in eenvoudige taal geschreven, wat het ook erg toegankelijk maakt, en bevat veel voorbeelden en ervaringen. Tussen de verhalen door is ook een hoop informatie te lezen over alle onderwerpen die in de ervaringen aan bod komen. Bijvoorbeeld over de mini coming-out, dat je steeds opnieuw uit de kast zal blijven komen als je nieuwe mensen ontmoet. Deze afwisseling tussen ervaring en informatie maakt het een boek dat niet alleen op de oppervlakte blijft, maar ook meer de diepte ingaat. Queer Baby biedt een breder perspectief aan jongeren dan alleen het cis- en heteroperspectief. Het boek is daarom een aanwinst voor iedere school, bibliotheek en persoonlijke boekenkast.
Damn, Honey
Damn, Honey is gestart met een gelijknamig pamflet, waarin Marie Lotte Hagen en Nydia van Voorthuizen allerlei zaken aanhalen waar je als vrouw mee moet dealen. Denk hierbij aan alles omtrent lichaam, seks, relaties en nog veel meer. Omdat het nogal veel was om in een boekje te stoppen, is daaruit de podcast ontstaan. Iedere twee weken schuiven één of twee gasten aan om samen met Hagen en Van Voorthuizen te praten over een onderwerp waar met name vrouwen en non-binaire personen te maken krijgen. Naast de podcast en dit boek, zijn er nog een aantal andere boeken gepubliceerd. Heb je nou al een vriend? bespreekt vervelende onfeministische situaties en hoe je daarmee om kan gaan. Yes, Baby is het eerste deel uit de Baby-reeks, over alles wat je als jongere wil weten over lichaam, seks en menstruatie. Damn Horny is een verzameling erotische verhalen, geschreven door diverse auteurs.
Over de auteur(s)
