TW: homofoob geweld
De redactie van Expreszo krijgt regelmatig mailtjes binnen. Meestal zijn het persverzoeken, soms een vraag van iemand uit de community, maar een hulpvraag als deze had ik nog niet eerder gehad. “Please help me, do not let them deport me to death.” De angst en paniek van de hulpvrager was door het scherm te voelen. Ik ging met hem via de mail in gesprek en vroeg Sandro Kortekaas van LGBT Asylum Support om hulp.
Please help me
Op 15 juli zag ik het eerste mailtje van deze hulpvrager binnenkomen. Hij vertelt hierin niet veilig te zijn, door zijn familie mishandeld te worden en op zoek te zijn naar een veilige plek. Na een aantal dagen heen en weer gemaild te hebben, leer ik steeds meer over zijn situatie. Hij heeft asiel aangevraagd in Nederland nadat hij uit Irak moest vluchten omdat hij homo is. “I wish and wish that I could live my life alone in peace, without death threats from my family and people there threatening to kill me because I am gay.” Zijn mails zijn moeilijk te volgen door de taalbarrière en ik maak me vooral zorgen dat hij mij niet goed begrijpt. Ik heb inmiddels een maand contact met hem en zijn situatie wordt steeds slechter. Uit zijn mails blijkt dat hij doodsbang is en niemand vertrouwd. Omdat hij ook geen steun ervaart van de medewerkers in het AZC, is hij helemaal alleen. De angst, wantrouwen en eenzaamheid samen maken hem begrijpelijk hopeloos en helaas moeilijk te helpen.
LGBT Asylum Support
Zodra ik doorhad dat de hulpvrager in onze mailbox een asielaanvraag in Nederland had lopen, zocht ik contact met Sandro Kortekaas. Hij is de voorzitter van LGBT Asylum Support, wat hij ook zelf in 2015 heeft opgericht. Ik wist al langer van het belangrijke werk dat Sandro doet en was blij toen hij aangaf te willen helpen. Een aantal dagen ervoor had ik hem nog zien spreken bij de Pride Walk in Amsterdam. Hij vertelde daar over de recente ontwikkelingen waar de organisatie mee bezig is. Zo heeft LGBT Asylum Support met Rhodia Maas, algemeen directeur Immigratie- en Naturalisatiedienst, gesproken. Ze waren verbaasd om te horen dat Maas vindt dat de organisatie goed werk doet. De organisatie heeft namelijk al honderden berichten aan de IND gestuurd over onveilige situaties voor queer asielzoekers in AZC’s. Er is niet genoeg bescherming voor deze doelgroep binnen een al kwetsbare groep.
Sandro geeft aan dan ook graag met de IND samen te werken om dit te veranderen, maar niet met minister Faber. De uitgesproken standpunten van de nieuwe minister van Asiel en Migratie geven weinig hoop voor asielzoekers in Nederland. Sandro vertelde ook over een aantal mensen die bij de Walk aanwezig waren. “Er is een koppel hier, gevlucht uit Irak.” Op 27 april 2024 werd daar een wet aangenomen die ‘homoseksueel gedrag’ en ‘transgender expressie’ bestraft met een gevangenisstraf. “Het is hen gelukt om samen te vluchten, maar door de overvolle AZC’s leven ze nu al zes maanden gescheiden. De Nederlandse overheid zegt graag dat iedereen hier zichzelf kan zijn. Blijkbaar geldt dat niet als je in een AZC woont.”
AZC onveilig voor queer vluchtelingen
De vreugde van de Pride Walk was helaas van korte duur voor LGBT Asylum Support. Twee dagen later werd namelijk de Russische queer asielzoeker Iurii Belous slachtoffer van een zeer ernstig homofoob geweldsincident in AZC Ter Apel. Terwijl hij bewusteloos was, werden onder andere zijn volledige gezicht en hand verbrijzeld. In plaats van 112 te bellen voor een ambulance en politie, werd voor Iurii een taxi gebeld waarmee hij zonder begeleiding naar het ziekenhuis moest. Daar bleek een twee uur durende operatie nodig waarbij platen in zijn gezicht zijn geplaatst. Naast deze nalatigheid werd ook bij het eerste politieonderzoek, een aantal dagen later, ontkend dat LGBT Asylum Support al eerder meldingen had gedaan van onveiligheid en doodsbedreigingen naar Iurii. In een brandbrief aan Minister Faber eist de organisatie dan ook invoering van aparte opvang op basis van een eerder aangenomen motie.
Sandro geeft aan waarom dit incident de laatste druppel is voor de brandbrief. “Het is pure nalatigheid door de Nederlandse overheid. Daarbij is dit het tweede homofobe geweldsincident in korte tijd met levensbedreigende gevolgen waarvoor gewaarschuwd was. In 2016 waren er 640 veiligheidsincidenten, maar sinds 1 januari 2024 zijn er al 477 meldingen van onveilige situaties gemaakt. Een derde daarvan gaat over Ter Apel. We weten dat het COA onder druk staat, maar in Iurii zijn situatie wisten ze zelfs wie de dader was en waren ze door ons vooraf gewaarschuwd. Desondanks hebben ze protocollen genegeerd na feitelijk een poging tot doodslag met voorbedachten rade. Dit is ontoelaatbaar, er is een noodsituatie ontstaan voor queer vluchtelingen. We eisen daarom aparte opvang voor deze kwetsbare groep omdat er overduidelijk sprake is van grote nalatigheid door overheid.”
Wat kan jij doen?
Hoe het met de hulpvrager uit onze mailbox gaat aflopen weet ik niet. Ik blijf met hem mailen en doe wat ik kan, maar Sandro is degene die al jaren het verschil maakt voor mensen zoals hij. LGBT Asylum Support doet heel belangrijk werk voor deze dubbel kwetsbare groep. Met het huidige kabinet is dit misschien wel meer nodig dan ooit. Ik zou je dan ook willen vragen om de organisatie te steunen waar je kan. Als je iets kunt missen, kun je hier doneren. Er zijn ook mogelijkheden om vrijwilligerswerk bij LGBT Asylum Support te doen. Geen geld of tijd? Iedereen kan de petitie Niet Gay Genoeg ondertekenen. “Al jaren stelt de IND dat het hebben van homoseksuele contacten en/of een partner van gelijk geslacht, je nog niet queer maakt. Maar wanneer ben je écht gay of queer genoeg?”
Over de auteur(s)
