Naar aanleiding van het essay Elders van de Amerikaanse schrijfster Roxane Gay zijn Aimée Dabekaussen, hoofdredacteur van Tijdschrift LOVER en Rocher Koendjbiharie, onze hoofdredacteur, een briefwisseling gestart. Vorige week verscheen de eerste brief van Rocher bij LOVER. Deze week lees je bij ons het antwoord van Aimée. Beeld door Margot Beekelaar.
Hi Rocher,
Zo, we zijn gestart. Jij schreef de eerste brief en nu ik antwoord is er een daadwerkelijke briefwisseling. Gelukkig resoneren jouw woorden dusdanig dat beginnen geen moeite kost. Ik reageer er graag op, volgens mij hebben we voldoende te bespreken.
Het essay van Roxane Gay raakte ook mij enorm. Het zette me aan het denken. Ik wilde er graag over praten met de mensen om me heen en het hielp me ook bepaalde gevoelens en ervaringen van mezelf te duiden. Gay legt de vinger op de zere plek en dat wilde ik bespreken met andere queers. Juist met hen, want hoe construeren zij een beeld van hun toekomst? Zelf ben ik een kleine zes jaar uit de kast en ik heb het idee dat mijn toekomst vanaf dat moment zowel in duigen viel als dat die zich opeens wagenwijd voor me opende.
Ik bewonder Gay wanneer ze vertelt dat ze van alles deed om juist binnen het stereotype van een lesbische vrouw te vallen. Hoewel ik al openlijk lesbisch was, vermeed ik die bevestiging in mijn uiterlijk en gedrag opzettelijk. Tot mijn spijt heb ik me eerst veel te veel beziggehouden met het zijn van een lesbische vrouw in een heteroseksueel jasje. ‘Maar je ziet er helemaal niet lesbisch uit’ was een compliment waar ik trots op was. Ik vond dat ik mezelf niet moest reduceren tot dat kleine stukje van mijn identiteit. Een schrijnend voorbeeld hiervan: het kostte me drie dagen bedenktijd voor ik besloot dat ik de sticker ‘Straight against hate’ met een regenboogvlag wel wilde kopen, voor op mijn laptop. Toen ik met twijfelachtige trots de winkel binnenliep om hem daadwerkelijk aan te schaffen was hij tot mijn opluchting uitverkocht.
Ik ben opgegroeid in een klein dorpje in het zuiden van het land, in een liefdevol heteroseksueel gezin. Door de volledige afwezigheid van queer mensen in mijn omgeving heb ik in complete onwetendheid een heteroseksueel toekomstbeeld gebouwd. Gays artikel maakte me hier opnieuw enorm bewust van. Langzaam, puzzelstukje voor puzzelstukje, bouw ik nu aan míjn eigen beeld van de toekomst.
Waar ik eerst mijn lesbische identiteit wilde verstoppen en volledig wilde reduceren tot het feit dat ik op vrouwen viel en that’s the end of it, ben ik er nu trots op en realiseer ik me dat mijn seksualiteit zoveel meer voor me betekent. Het geeft me een bepaalde positie in de maatschappij die duidelijk buiten de norm staat. Ik omring me meer en meer met mensen uit de community en geniet met volle teugen van de manier waarop ik door hen begrepen word. Een begrip dat de eerste achttien jaar van mijn leven niet aanwezig was. Ik, een witte vrouw, kan me niet indenken hoe het voor jou moet zijn om dan eindelijk die safe haven te bereiken en er dan achter te komen dat het helemaal geen volledige safe haven is. Ik vind het tragisch dat intersectionaliteit nog steeds iets is wat we actief hoog op de agenda moeten zetten. Dat het daar niet vanzelf staat en dat dat niet het standaard perspectief is van naar de wereld kijken. Tot dit perspectief de norm geworden is zal ik proberen hieraan bij te dragen. Zoals Audre Lorde zei: ‘I am not free while any woman is unfree, even when her shackles are very different from my own.’
Jouw woorden over een kunstmatige en organische erfenis hebben me aan het denken gezet. Vanuit mijn thuis heb ik vooral geleerd hoe een vrouw te zijn. Ik vecht tegen die rol en wil uit dat vaste kader breken. Begrijp me niet verkeerd, ik ben een vrouw, maar in de drieëntwintig jaar dat ik hier rondloop ben ik het objectiveren en onderschatten helemaal zat. Mijn kunstmatige erfenis is daarentegen nog volop in ontwikkeling. Die is misschien nog niet eens zo heel lang geleden pas gestart en heeft dus nog een hele weg te gaan. Ik denk dat ik ook nog lang zal puzzelen wat mijn identiteit betreft. En hoezeer ik dit ook haat op sommige dagen en ik graag een voorbeeldplaatje zou willen, had ik het ook niet anders gewild. Het moet wat zijn om in dat heteroseksuele plaatje te passen en precies dat pad te bewandelen, denk ik dan. Zoals jij ook zegt: de grootste les is dat jij jezelf, en je queer zijn, definieert. Die vrijheid en dat gegeven koester ik enorm.
Een brief is haast te kort al mijn gedachten hierover kwijt te kunnen. Hoe voel jij je over de vrijheid van het kaderloze? En is er een persoon in jouw leven geweest die je toekomstbeeld heeft beïnvloed? Of een specifiek moment bijvoorbeeld?
Ik kijk uit naar je reactie!
Liefs,
Aimée
Wie is Aimée Dabekaussen? Aimée Dabekaussen is afgestudeerd anglist en werkzaam in cultuureducatie en als freelance tekstschrijfster. Ze zet zich graag in op het snijvlak tussen kunst en cultuur & maatschappelijke vraagstukken, zoals inclusiviteit.