Ah, december. Of je nu van het kerst vieren bent of niet, de feestdagen zijn vaak een moment waarop je met familie rondom een tafel belandt. Dat kan keihard genieten zijn, maar het kan ook wat pijnlijke momenten met zich meebrengen. Het kan iets zijn waar je al flink wat weken tegenop ziet. Het kan een eenzame tijd zijn, omdat je misschien geen contact meer hebt met je familie, of niet het soort contact waar je naar verlangt. Het kan een moeilijke tijd zijn omdat iedereen om je heen het veel heeft over naar familie toe gaan, terwijl dat voor jou niet iets fijns is. Omdat ze er niet meer zijn, of omdat ze er niet meer voor jou willen zijn. Ja, december kan een moeilijke tijd zijn, ook voor queer mensen.
Hoewel ik een goede band heb met mijn gezinsleden, is december voor mij echt zo’n maand waarin ik de meest gevreesde vraag krijg van familieleden – en nee, het is niet eens: zeg, wat kun je eigenlijk met een gender studies-diploma? Nee, wat voor mij de pijnlijkste vraag is, is: zeg, heb je eigenlijk inmiddels al een vriend? Nu is mijn gezin op de hoogte van het feit dat ik eerder met een vriendin thuiskom dan met een vriend, maar de rest van mijn familie niet. Dus ik zit best wel eens tijdens kerst of verjaardagen te twijfelen op zo’n moment: zal ik? Zal ik het tegen ze zeggen, dat ik queer ben? Moeten ze dat weten? Wil ik het delen? Misschien is dit iets wat je herkent. Misschien heb je ook weleens aan tafel gezeten in paniek over wat je nu tegen je oom moet zeggen.
‘Tijdens kerst of verjaardagen zit ik best wel eens te twijfelen op zo’n moment: zal ik?’
Ik weet niet in welke situatie je zit en wat je verhouding is met je familie en je seksualiteit, maar misschien herken je dat gevoel dat je bekruipt wanneer je die schurende vraag krijgt of je al een vriendin hebt terwijl jij die helemaal niet wilt hebben. Omdat je stapelverliefd bent op die leuke jongen uit je werkgroep of aan het daten bent met de neef van je beste vriendin, of omdat je helemaal geen relatie wilt hebben. Misschien heb je je familie verteld over je seksualiteit en misschien helemaal niet. Misschien ben je bang dat je dan niet meer thuis mag komen, of gaat het ze niks aan, of houd je het liever voor jezelf, of ben je er nog niet over uit. Misschien heb je het van de daken geschreeuwd. Misschien heb je het in stilte tegen jezelf gefluisterd. Misschien heb je het een deel van je familie of vrienden verteld, maar een ander deel niet en probeer je dat zo goed mogelijk te balanceren. Misschien ben je moe van dat balanceren. Misschien heb je het nog nooit met iemand gedeeld en voel je een druk dat wel te doen. In welke situatie je ook zit, ik wil tegen je zeggen: jouw seksualiteit is valide, of je het nu hebt gedeeld of niet. De validiteit van je identiteit is niet afhankelijk van of anderen het weten of niet. Ik hoop dat je dat weet. Ik hoop ook dat je weet dat je seksualiteit echt is, ook als je tijdens het kerstdiner liegt of de vraag ontwijkt als je oma vraagt of je al een leuk meisje hebt gevonden. Het kan misschien voelen alsof je jezelf verraadt. Het kan pijn doen om daarover te moeten liegen. Ik hoop dat je weet dat dat je seksualiteit niet minder of meer waar maakt.
‘Als mensen niet door de bril van heteronormativiteit naar de wereld zouden kijken, zou uit de kast komen niet nodig zijn’
Veel met name hetero mensen denken dat uit de kast komen iets is wat je een keer doet en dan ben je klaar. Helaas is dat niet zo. Het kan oneindig veel gedoe zijn om steeds weer bij jezelf na te gaan: ben ik er klaar voor? Wil ik dit met deze persoon delen? Voelt dat veilig? En dat dan bij alle mensen die je tegenkomt, die je dierbaar zijn. Altijd blijft die vraag. Misschien wil je het nooit delen. Waar je dan ook voor kiest en wat je ook doet als je zo’n kerstdinergesprek krijgt, weet dat jouw identiteit valide is. Dat is niet afhankelijk van andere mensen, of van ‘bewijs’, of van ‘maar heb je het wel eens met een man geprobeerd? Als je dat niet hebt gedaan, hoe kun je het dan zeker weten?’ Eigenlijk heb ik sowieso een probleem met het hele concept van uit de kast komen. Als mensen niet door de bril van heteronormativiteit naar de wereld zouden kijken, zou het niet nodig zijn. Dan zou heteroseksualiteit niet de default zijn, maar slechts een van vele opties. Dan zou niemand denken: je bent hetero until proven otherwise, ook wel bekend als de heteroseksuele aanname.
‘Jouw seksualiteit is echt, ook wanneer mensen om je heen je tijdens het kerstdiner de verkeerde vraag stellen’
Ik hoop dat je fijne feestdagen hebt – of je die met een chosen family doorbrengt of met de mensen met wie je bent opgegroeid. Of je met plezier naar je familie gaat of een knoop in je maag krijgt bij het idee. En vergeet niet: jouw seksualiteit is relevant en echt, ook wanneer mensen om je heen andere aannames over je seksualiteit hebben en je tijdens het kerstdiner de verkeerde vraag stellen.